Alles over sport logo

14 Factoren om uitval van jongeren in de sport te voorkomen

Overal in Europa zien we dat jongeren tussen de 12 en 19 jaar vaak stoppen met sporten. Dat doen ze om verschillende redenen. De factoren die hier een rol spelen zijn zowel persoonlijk, als sociaal, als gekoppeld aan de omgeving. In dit artikel lees je hoe je ervoor kunt zorgen dat jongeren – vooral jongeren met een lagere sociaal economische achtergrond – blijven sporten en bewegen. 14 tips om uitval van jongeren bij sport te voorkomen.

1. Autonomie

Geef jongeren genoeg keuzevrijheid tijdens het sporten én op de vereniging. Geef ze meer ruimte om zelf te bepalen wat ze gaan doen door eigen initiatieven te ontwikkelen. Laat ze ervaren hoe het voelt om te beslissen en om zich te uiten over wat ze ervan vinden. Dat helpt om ze (blijvend) enthousiast te maken voor sporten.

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door meer autonomie

2. Zelfvertrouwen in eigen competenties

illustratie van een turnster die een oefening doet op een evenwichtsbalk

Het is belangrijk dat jongeren vertrouwen hebben in zichzelf om uitdagingen in de sport aan te kunnen of om hun eigen gestelde doelen te bereiken. Daar kun je als vereniging aan bijdragen door de jeugdige spelers tijdens de trainingen bewust te maken van hun eigen kracht en competenties. Betrek ze bij de clubactiviteiten en stimuleer ze in hun bekwaamheid.

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door hun zelfvertrouwen in hun eigen competenties te stimuleren

3. Verbondenheid

Illustratie van 3 jongens aan de rand van een zwembad

Geef jongeren het gevoel dat ze deel uitmaken van zowel een team, als van de club. Als zij zich geaccepteerd en veilig voelen, en warmte en genegenheid voelen, is de kans groter dat ze lid blijven.

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door meer verbondenheid

4. Positief leerklimaat

Illustratie van roeiers die worden aangemoedigd vanaf de kant door een coach op de fiets

Zorg ervoor dat wanneer jongeren zich inzetten, ze positieve feedback krijgen van (voor hen belangrijke) mensen zoals coaches, leeftijdgenoten of ouders. Wees je er als trainer van bewust dat jongeren graag leren, ook in teamverband. En last but not least: het is voor de jongeren belangrijk dat de sportclub ieders bijdrage herkent en waardeert.

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door een positief leerklimaat

5. Efficiënte tijdsindeling

Illustratie van een klok met daarom heen dagactiviteiten uitgebeeld

Jongeren delen hun tijd graag efficiënt in, ook waar het sport betreft. Daar kun je als club rekening mee houden door activiteiten op geschikte en flexibele tijden te organiseren. Stem af hoeveel tijd nodig is voor deelname aan clubactiviteiten. En stem wat je vraagt aan tijd ook af op het niveau waarop jongeren deelnemen (recreatief niveau, gevorderd niveau, topniveau). Wees je bovendien bewust van de hoeveelheid tijd die jongeren besteden aan andere activiteiten zoals huiswerk, school en bijbanen.

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door een goede tijdsindeling te bieden

6. Kosten

Illustratie van een balans waarop Geld en verschillende sporters staan

De kosten van sportdeelname mogen voor jongeren geen belemmering zijn. Span je als club in om de kosten laag te houden, zodat er geen financiële bezwaren zijn voor deelname. Bespreek eventueel andere mogelijkheden als iemand om financiële redenen niet mee kan doen. Bijvoorbeeld lidmaatschap in ruil voor het doen van vrijwilligerswerk bij de sportclub.

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door kosten beheersbaar te houden

7. Duidelijke verwachtingen

Illustratie van een trainer die op een flipover de tactiek uitlegt aan de spelers

Jongeren hebben verschillende verwachtingen, afhankelijk van leeftijd, geslacht, cultuur en sociaaleconomische status. Het is goed voor een club om hier rekening mee te houden, want dat zorgt naast realistische verwachtingen ook voor een positieve houding van jongeren naar de club toe. Zorg er dus voor dat de jeugdige spelers begrijpen wat zij kunnen verwachten als ze lid worden en lid zijn van jouw vereniging. Dat geldt zowel op fysiek, sociaal als op mentaal vlak: bijvoorbeeld hoe intensief is de training, welke rol spelen de jongeren in een team, wat verwacht de club van hen?

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door duidelijke verwachtingen te creëren

8. Clubwaarden

Illustratie met 2 judoka's die elkaar op de mat groeten

Voor jongeren is het belangrijk het belang en nut van sport te begrijpen. De redenen voor jongeren om te gaan sporten kunnen overigens heel verschillend zijn. Welk waarden straalt jouw vereniging uit? Benadruk je competitie, of juist gezelligheid? Hoe belangrijk maak je gezonde leefstijl, en welke nadruk leg je op de vaardigheden die jongeren leren door sport, zoals samenwerken en discipline? Ga daarover in gesprek met jouw (potentiële) jeugdleden.

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door duidelijke clubwaarden te creëren

9. Relatie tussen coach en sporter

Illustratie 2 kinderen die elkaar de hand schudden met hun coach in het midden

Jongeren hebben behoefte aan een effectieve en positieve relatie met hun coach of trainer. Met als basis wederzijds begrip en respect, eerlijkheid, steun en samenwerking. Dit vergroot hun intrinsieke motivatie om te blijven sporten.

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door een goede relatie tussen coach en sporter

10. Betrokken omgang met andere sporters

Illustratie met 2 meisjes die naast elkaar lopen met een hockeystick en sporttas

Laat spelers elkaar aanmoedigen en zorg ervoor dat jongeren niet gepest worden, of een te hoge druk op elkaar leggen. Moedig jongeren aan om vriendschappen te sluiten. Doe dit zowel formeel (georganiseerd, gepland, geëvalueerd) als informeel (ongepland).

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door een betrokken omgang met andere sporters

11. Support van ouders

Illustratie van 2 ouders in sporttenue die een puberzoon uit de luie stoel proberen te krijgen

Zorg ervoor dat ouders en opvoeders hun kinderen ondersteunen en aanmoedigen bij sportdeelname. Bijvoorbeeld door hen te halen en te brengen, een sportuitrusting te geven, aan te moedigen en door samen activiteiten te doen. Het is vooral belangrijk om ouders uit kwetsbare groepen (zoals met een lagere sociale economische achtergrond), die dit niet vanzelfsprekend doen, te begeleiden.

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door support van ouders

12. Preventiebeleid

Illustratie van een vrouw met bokshandschoenen aan en de handen in de zij terwijl ze naast een bokszak staat

Richt het beleid van jouw club specifiek in op het voorkomen van sportuitval. Zorg dat je inzicht krijgt in de verschillende factoren die stoppen met sporten in de hand werken. En vraag ook aan de jongeren bij jouw club waarom ze blijven of vertrekken. Bedenk maatregelen, die je in het beleid kunt vastleggen. Weet dat uiteindelijk iedere jongere een ambassadeur is voor deelname en continue betrokkenheid bij sport en bewegen.

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door preventiebeleid

13. Fysieke toegankelijkheid

illustratie van goede infrastructuur voor verschillende soorten sporters

Maak het sportterrein veilig en makkelijk toegankelijk voor jongeren en hun familieleden. Zorg voor aangepaste voorzieningen voor jongeren met een beperking. Bespreek met de gemeente of de infrastructuur verbeterd moet worden door bijvoorbeeld een bushalte of fietsenstalling te plaatsen.

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door fysieke toegankelijkheid

14. Gevarieerd sportaanbod

Illustratie van een jongen in judopak die omringd wordt door sportattributen van andere sporten

Laat jongeren deelnemen aan sportactiviteiten waaraan zij plezier beleven op het niveau waarbij zij zich het prettigst voelen, zoals competitief of recreatief niveau. Bied jongeren – als het kan – verschillende mogelijkheden aan: verschillende niveaus, variatie in training, vernieuwende oefeningen en spelen in competities. Speel in op trends.

Lees hier hoe je kunt voorkomen dat jongeren stoppen met sport door een gevarieerd sportaanbod

De Keep Youngsters Involved toolkit

logo Keep Youngsters Involved
(Bron: Erasmus+ Programme of the European Union)

Alle producten van het project Keep Youngsters Involved zijn inmiddels in het Nederlands beschikbaar. Het kaartspel is onderdeel van de Toolkit. De toolkit bevat de volgende zaken:

  • De infographic waarin de hoofdlijnen van het project worden afgebeeld;
  • De factsheet waarin de 14 factoren van uitval in sport worden behandeld;
  • Een kaartspel met werkzame, praktische tips, aanwijzingen en oefeningen om jongeren betrokken te houden bij sport, de sportclub of binnen je trainingen. De kaarten behandelen 14 verschillende factoren, variërend van autonomie (hoe zorg je dat jongeren een gevoel van vrijheid krijgen) tot verwachtingen(fysiek, mentaal en sociaal) vanuit de sportclub, de trainer en de jongere;
  • De methodieken / spelregels van het kaartspel

De 14 punten die je net hebt gelezen, zijn de opbrengst van een groot Europees samenwerkingsproject: Keep Youngster Involved. Dat programma vanuit Erasmus Sport wordt gefinancierd door de Europese Commissie. Van deze 14 factoren is aangetoond dat zij een belangrijke rol spelen in het voorkomen van sportuitval bij jongeren en dat het werkt in de praktijk. Verschillende verenigingen in Europa hebben namelijk al ervaren dat deze factoren ook echt werken om jongeren te binden en behouden bij sport. Op www.keepyoungstersinvolved.eu vind je alle informatie over dit bijzondere project.

Meer lezen? Vind publicaties over binden en behouden van jongeren bij sport in de Kennisbank Sport en Bewegen.


Auteur(s)

Artikelen uitgelicht


Beweegstimulering
Sportaanbieders
Jongeren
professional
tips
beleidsontwikkelingen, in beweging brengen, pedagogisch sportklimaat