Beachsport in Zeeland
Beachsport is één van de kernsporten van provincie Zeeland. De Zeeuwse stranden zijn schoon, breed en goed bereikbaar voor leveranciers van materiaal en bezoekers en dus geschikt voor beachsport. Samen met SportZeeland stelde de provincie het Beachplan Zeeland op. Dit plan heeft een bescheiden ambitie: alle Zeeuwse kinderen tot 18 jaar nemen minimaal 1 keer deel aan een beachsportactiviteit. Maar het beachplan zit vol met kansen en voorgenomen acties:
- Zeeland heeft voldoende kustlijn die geschikt is voor beachsport, maar de kust biedt (nog) geen permanente voorzieningen. De provincie streeft ernaar om langs de Zeeuwse kust wel beachsportlocaties te realiseren.
- Zeeland telt 5 beachsportlocaties (beachsportlocaties bij vakantieparken niet meegenomen): een beachtennisveld in Zierikzee, een beachvolleybalveld in Axel en multi-beachcourts in Tholen, Terneuzen en Hulst. Het streven is om een nieuw beachcourt in Vlissingen te realiseren en opties voor indoorlocaties te verkennen.
- Uit marketingoogpunt wordt ingezet om beachevents naar Zeeland te halen.
- Naast beachsportevents worden beachvolleybal en beachsoccer permanent aangeboden in Zeeland en zijn materialen beschikbaar voor beachtennis, beachkorfbal en beachrugby.
- Onder de noemer Beachtour Zeeland wordt samenwerking versterkt tussen beachsportaanbieders (zoals strandsport Zeeland), evenementen en verenigingen.
Beachsport in Den Haag
Een vraag-aanbod analyse (2003-2013) van sportaccommodaties in Den Haag liet zien dat Den Haag destijds een tekort aan sportruimte had. Het 11 kilometer lange strand in de hofstad werd lange tijd niet als potentiële sportlocatie benut. In 2007 komt daar verandering in, met de bouw van het beachsportstadium en het organiseren van diverse evenementen. Outdoorsporten als powerkiten, bootcamp en wandelen, en evenementen zoals de Red Bull Knock Out, de Zandmotorrun en Mud Masters trekken veel bezoekers naar het strand.
In 2017 werd er zelfs een ontwikkelperspectief gepresenteerd voor het grootste stadsstrand van Europa: Beach City. Hoewel Beach City de afgelopen jaren geen prioriteit had, komt er een nieuwe visie van de nieuwe wethouder eind 2024 volgens Mascha Verloop (Den Haag Sport). Verder bevindt zich in Den Haag al wel een beachsporthal bij de Haagse hogeschool. En er is een intentieverklaring voor de oprichting van het ‘Beach Volleyball Centre of Excellence and Innovation’.
De strandnota “Het strand is van iedereen” van Den Haag (2017-2022) benadrukt dat – naast het surfersparadijs – ook outdoorsporten als kwaliteit van de Haagse stranden worden gezien. Een van de speerpunten in het uitvoeringsplan strandnota 2017-2022 is dan ook “versterking van mogelijkheden voor strandsport en watersport”. Den Haags ambitie is duidelijk: een outdoor sportstad zijn met strandsporten, watersporten en boulevardsporten. Daarom is er een zonering van het strand in levendige, sportieve en natuurlijke zones.
Het voornemen was om een onderzoek te starten naar in hoeverre deze outdoor-sporten de aantrekkelijkheid van de stranden in het voor- en naseizoen en zelfs in de winter te vergroten? Wat de status is van dit mooie voornemen is onbekend.
Strandnota Noordwijk
Hoewel Noordwijk geen beachsportbeleid heeft, biedt de strandnota genoeg aanleiding om dit te vermelden. De strandnota Noordwijk 2022-2026 vermeldt als populairste activiteiten op het Noordwijkse strand: een ommetje maken, horeca bezoeken, een lange wandeling maken en zonnen/zwemmen. Daarnaast komen mensen naar het strand voor actievere activiteiten zoals fotograferen, spelen, de hond uitlaten, hardlopen, yoga, watersport en paardrijden. De sportvoorzieningen zijn beoordeeld met een krappe voldoende: 5,9. Kite-buggy, strandzeilen, kitelandboarding en andere vormen van strandsport met gemotoriseerd verkeer zijn niet toegestaan in Noordwijk. Fietsen op het strand mag de hele dag in de periode tussen 1 oktober en 1 maart en daarbuiten is fietsen verboden tussen 9:00 en 18:00 uur. Paardrijden mag het hele jaar rond.
Noordwijk beschikt over stranddouches en watertappunten voor de sportieve en recreatieve gebruikers. Om het strand toegankelijker te maken voor mindervaliden, verlengt de gemeente de afritten in het zomerseizoen richting zee.
Strandnota Texel
In de Strandnota Texel (2019) staat: “Het strand is vrijheid, openheid, eindeloosheid. Geen verkeersborden, geen lijnen en geen hekken. En toch gelden ook daar regels. Regels om elkaar en de natuur zo min mogelijk in de weg te zitten: zonering.” De begrenzing van deze zones wordt gemarkeerd door raaipalen met rode kop en nummering (raaien). Texel maakt onderscheid tussen diverse soorten strandzones:
- Natuurstrand voor rust en stilte. Hier mag slechts gewandeld worden.
- Bebouwde strand met paviljoens en strandhuisjes.
- Recreatief strand voor in de eerste plaats de sportactiviteiten in het water die geen direct gevaar opleveren voor de openbare orde en/of veiligheid van overige strandbezoekers (golf-, wind- en kitesurfen, kanoën, zeilen, vliegeren). Andere strandsporten die aan dezelfde voorwaarden voldoen, zijn ook toegestaan.
- Sportief strand is er vooral voor de extreme sporten, die voornamelijk gebruik maken van het strand. Denk aan vliegeren met meerdere lijnen, kitebuggyen en blokarten).
De gemeente Texel vindt het belangrijk dat het strand het hele jaar goed toegankelijk moet zijn voor ouderen en mensen met een beperking. Bij meerdere strandslagen zijn speciale parkeervoorzieningen aanwezig. Paviljoens moeten zoveel mogelijk voor iedereen toegankelijk zijn. Dat geldt zowel fysieke (voor minder validen) als sociaal-maatschappelijk: iedereen moet zich thuis kunnen voelen.
Stadsstrand in Hoorn
Als je als gemeente geen strand hebt, maar wel aan het water ligt, is het mogelijk om een stadsstrand te creëren. Hoorn heeft dat in de afgelopen 11 jaar voor elkaar gekregen. In januari 2013 deed de gemeente Hoorn onderzoek naar de behoefte aan een stadsstrand. In februari 2015 stemt de gemeenteraad in met het plan. Diverse participatiebijeenkomsten volgen, waarna een definitief ontwerp in 2020 wordt vastgesteld. Het stadsstrand is op 26 april 2024 geopend en is een uitgelezen plek om te spelen, te bewegen én te ontmoeten. Het biedt onder andere ruimte voor wandelen, fietsen, beachvolleybal, beachvoetbal, freerunning/parcours, calisthenics, yoga, bootcamp en buitenspelen.
Al met al zien we vanuit gemeenten en provincies weinig specifiek beleid ten aanzien van beachsport. De provincie Zeeland en de gemeente Den Haag zijn hierop een uitzondering. Wel hebben enkele kustgemeenten een strandnota met recreatiemogelijkheden zoals strand- en watersport, en voorwaarden rondom het gebruik van het kustgebied. Maar wordt het niet tijd dat meer gemeenten beleid gaan maken ten aanzien van beachsport?