EK Vrouwenvoetbal zorgt voor impact in Tilburg

“Het organiseren van 5 wedstrijden van het EK Vrouwen 2017 past goed in de strategie van de gemeente Tilburg om jaarlijks 2 tot 3 grote sportevenementen naar de stad te halen”, geeft Michiel de Haan aan. Hij is teammanager sportstimulering bij het gemeentelijke Sportbedrijf Tilburg en was vanaf het begin betrokken bij het bid van de stad. “Het gaat ons niet alleen maar om het organiseren van de vijf wedstrijden; we willen er meerwaarde uithalen voor onze breedtesport.”

Missie van gemeente Tilburg

De missie die de gemeente formuleerde voor het project luidt: Door middel van het EK Vrouwen 2017 meer vrouwen en meisjes uit Tilburg stimuleren om te participeren aan voetbal en daarnaast verenigingen ondersteunen bij het faciliteren van vrouwenvoetbal op zowel technisch als bestuurlijk vlak. Meer specifiek zijn dit de doelstellingen:

Pijler 1: stimulans voor de breedtesport

• Een bijdrage leveren van 10% meer participerende meisjes en vrouwen uit Tilburg in het voetbal in 2017. 30% in 2018.
• Het vergroten van de bekendheid van vrouwenvoetbal in Tilburg.
• Het ondersteunen van verenigingen bij het faciliteren van vrouwenvoetbal op zowel technisch als bestuurlijk vlak.
• Het versterken van de samenwerking op het gebied van vrouwenvoetbal tussen de diverse organisaties (bijvoorbeeld onderwijs, kinderopvang, welzijn, combinatiefunctionarissen, buurtorganisaties, commerciële sportaanbieders, sportverenigingen, bedrijfsleven etc.).

Pijler 2: Op de kaart zetten van de stad

• Tilburgers verleiden tot deelname en/of bezoeken van wedstrijden en/of evenementen gerelateerd aan vrouwenvoetbal.
• De gemeente Tilburg als evenementenstad sportief op de kaart zetten.
• Internationale bezoekers kennis laten maken met Tilburg en haar omgeving (zoals de Efteling en de Tilburgse Kermis).

Cultuurverandering binnen sportverenigingen

Om dit alles te realiseren, zijn tal van medewerkers van het Sportbedrijf betrokken bij het EK: verenigingsondersteuners, buurtsportcoaches en vakleerkrachten. Sinds een jaar voor aanvang van het toernooi zijn zij al bezig met het koppelen van het EK aan reguliere breedtesport activiteiten. Maar er is ook aandacht voor een cultuurverandering binnen sportverenigingen. De Haan: “Dat begint al bij de samenstelling van de besturen; daar zouden best wat meer vrouwen in mogen zitten.”

Instroom meisjesvoetbal stimuleren

In samenwerking met de KNVB, die hier ook belang aan hecht, wil de gemeente structureel, dus ook in de periode ná het EK, aandacht besteden aan het versterken van de verenigingsstructuur en -cultuur op het gebied van meisjesvoetbal. De gemeente probeert het gesprek te openen met verenigingen over de wachtlijsten die er veelal zijn. Deze verhinderen de instroom van meisjes en vaak geven verenigingen de voorkeur aan het op sterkte krijgen van jongensteams. Van de 18 voetbalverenigingen in Tilburg zijn er momenteel 8 die één of meerdere meidenvoetbalteams hebben. Doel van de gemeente is dat in 2018 30% van alle georganiseerde voetballers vrouw is.

Breed scala aan activiteiten

De activiteiten die de gemeente organiseert om vrouwenvoetbal én de stad zelf te promoten, zijn divers. Zo zijn er speciale sportdagen voor meiden georganiseerd. Bij de Open Dag van Willem II is zichtbaarheid voor vrouwenvoetbal. Ook zijn speciale voetbalprogramma’s voor vakleerkrachten op scholen opgeleverd. En tjdens de Nationale Sportweek in september was er een ‘balletje hooghoud-scholencompetitie’.

Mobiele Fanzone rijdt door de regio

Ook rijdt er vanaf 7 april een Mobiele Fanzone door de regio, die bij verenigingen, activiteiten van scholen en bij evenementen ingezet wordt met allerlei voetbalactiviteiten. De Haan: “De fanzone is een mobiele ontmoetingsplek waar fans en voetballiefhebbers samenkomen en zich kunnen onderdompelen in de EK sfeer. Vanaf 7 april 2017 gaan we 100 dagen lang knallen richting het EK. Vanaf die datum is iedere vrijdag tot de start van het toernooi Football Friday! Wekelijks zijn er diverse acties (online en offline) en activiteiten in het teken van voetbal gekoppeld aan WEURO 2017.“

“Het is voor Tilburg een mooie kans om zich aan voetballend Europa te laten zien. Het evenement biedt meiden en jongens een kans om te dromen. Ik zou willen dat ik vroeger, als klein meisje, de kans had gehad om naar het Nederlands Vrouwenelftal te gaan kijken, en al helemaal in mijn eigen stad. Het wordt één groot feest, dat jong en oud nog lang zal bijblijven.”

Ambassadrice en oud-international Kirsten van de Ven

Oranje Leeuwinnen op Roze maandag

Een extra uitdaging, maar tegelijkertijd een mooie kans biedt het feit dat de wedstrijd van het Nederlands vrouwenelftal, de OranjeLeeuwinnen, die in Tilburg plaatsvindt (Nederland-België) samenvalt met ‘Roze Maandag’. Dit is het fameuze en zeer populaire homo-emancipatiefeest dat altijd de maandag van de Tilburgse kermis roze kleurt. Sportbedrijf Tilburg probeert dit feest te verbinden met het EK. Zij doet dit onder andere door een fanzone te creëren in de binnenstad waar supporters zich kunnen verzamelen. Vervolgens is er een fanwalk naar het stadion toe.

Best Football Friends toernooien

Een belangrijke activiteit die met ondersteuning van de provincie Noord-Brabant in de gehele provincie wordt ingezet, zijn de BFF (Best Football Friends) toernooien. Deze toernooien worden voorafgaand aan het EK in een dertigtal Brabantse gemeenten georganiseerd: bij voetbalverenigingen, maar ze kunnen ook op trapveldjes of (school)pleinen plaatsvinden. Reeds voetballende meiden formeren met nog niet voetballende meiden een team van 6 en kunnen zich inschrijven bij een van de toernooien. Winnaars gaan door naar regiofinales en de winnaars daarvan spelen een provinciaal finaletoernooi. De BFF toernooien worden in principe opgevolgd door het KNVB-concept ‘Vriendinnendagen’.

Side-events nodig om impact te creëren

Sportevenementen bieden deelnemers een podium, liefhebbers vermaak en inspiratie, vrijwilligers een unieke ervaring, en sponsoren en politici een gelegenheid om hun betrokkenheid bij de sport te tonen. Maar: maatschappelijke impact van deze evenementen ontstaat niet zomaar. Het is belangrijk dat de organisatoren van het evenement heel bewust inzetten op het genereren van die sociale betekenis. Dit blijkt uit het rapport ‘Creating social impact with sport events‘ dat het Mulier Instituut en de Universiteit Utrecht samen maakten in het kader van het Nederlandse EU-voorzitterschap.

Onbenut potentieel

Om daadwerkelijk maatschappelijke impact te creëren, zijn dus aanvullende programma’s en activiteiten nodig. In Nederland is de laatste paar jaar al veel aandacht voor de organisatie van deze side-events maar volgens onderzoekers blijft nog veel potentieel onbenut. De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) ontwikkelde in 2016 een tool om na te denken over het juiste side-event om daarmee de maatschappelijke effecten te maximaliseren: de Side Event Designer.

Michiel de Haan geeft aan dat de side-events zich in Tilburg vrij natuurlijk aangediend hebben: “Voor een deel zijn het bestaande evenementen waar we bij aansluiten. Voor een ander deel zijn ze gebaseerd op momenten van partners; bijvoorbeeld de open dag van Willem II en de roze maandag van de Tilburgse kermis. Tot slot hebben we goede en leuke ideeën vanuit de projectgroep opgenomen in het programma.”

Onderzoeksproject meisjesvoetbal

Gemeente Tilburg, Sportservice Noord-Brabant, KNVB en Kenniscentrum Sport zijn in bespreking om in samenwerking met Fontys Hogeschool en Hogeschool Arnhem-Nijmegen een onderzoeksproject op te zetten om de inspanningen op het gebied van het creëren van een betere infrastructuur voor meisjesvoetbal te monitoren. Kennis die er al is op het gebied van binden en behouden van jongeren kan hierbij goed gebruikt worden.

Ook nieuwsgierig naar de economische impact van sportevenementen: lees wat je daarbij wel en niet mag meetellen.

Dit artikel verscheen eerder in Sport Bestuur en Management.