Alles over sport logo

Sport kiezen en specialiseren

Veel ouders hebben vragen over sporten en bewegen voor hun kinderen. Waar let je bijvoorbeeld op bij het kiezen van een sport voor je kind? En is het specialiseren in één sport goed voor je kind?

Leendert van Gaalen is bewegingswetenschapper en één van de oprichters van Monkey Moves, een methode waarmee kinderen een brede motorische én sociale basis aanleren. Hij geeft antwoord op een aantal van deze vragen.

Leendert gaf eerder al antwoord op de vraag wat goed bewegen voor kinderen inhoudt.

Waar let je op bij de sportkeuze van je kind?

Maak het FUN en een ontdekkingstocht! Zeker aan het begin en mijn advies is ook: kies niet te vroeg. Zeker in de zap-cultuur van tegenwoordig willen kinderen het liefst alles. Kijk of er multi skills wordt aangeboden in de buurt. Dit kan je een hoop kosten besparen. Daarbij maakt je kind kennis met sporten waar je zelf niet zo snel aan zou denken.

Veel kinderen beginnen met de sport van hun ouders of wat vriendjes doen. Dit is een goede start, maar als je het als ouder niet weet of je wil graag dat je kind een stevige basis ontwikkelt dan is multi skills een zeer goed begin.

Wanneer wordt de omslag gemaakt van plezier naar ‘echt trainen’? 

Spelenderwijs leren en echt trainen wordt in de wetenschap omschreven als deliberate play en deliberate practice. In principe wil je kinderen tot de puberteit voor 80% via deliberate play een sport laten leren. Dat betekent niet dat er geen wedstrijd element in mag zitten, maar het doel van het wedstrijd element moet fun zijn.

De support van ouders en trainer is dan ook mega belangrijk in deze periode. Zo kan echt de basis van een gezonde leefstijl worden gelegd. Het zou ook heel erg goed zijn als er in die wedstrijdjes veranderende regels zouden zijn.

Het kinderen heel erg helpen in het inventief leren sporten als bij bijvoorbeeld jeugd voetbalwedstrijden soms het doel andersom zou staan, of twee klein doeltjes op de hoeken van het veld in plaats van één grote, of er gespeeld zou worden met een bal die niet helemaal rond is.

Het spelen met deze variabelen van het spel bevordert het differentieel leren en het is bewezen dat fantasie rijkere sporters oplevert. Door veel te variëren binnen lessituaties leert een kind ook dat sporten vele vormen heeft en zo kan iedereen op zijn eigen manier plezier beleven in de sport. Zo wordt het makkelijker om een keer op straat of op het balkon te voetballen omdat er niet wordt aangeleerd dat voetballen alleen op een groot groen veld kan met twee grote doelen en twee teams.

Er is momenteel, in ieder geval in Amerika, veel commotie rondom het feit dat kinderen zich te jong specialiseren. Loopt een kind dat al op jonge leeftijd ‘zijn’ sport vindt (door bijvoorbeeld een sportkeuzetest) hier risico op?

Waar ligt de balans: is het gewone buitenspelen naast het beoefenen van één sport genoeg of zouden kinderen eigenlijk meerdere sporten moeten beoefenen/proberen?

Leuke en gecompliceerde vraag. De meningen lopen hier deels over uiteen. Er zijn een aantal sporten waarbij het verstandig is om vroeg mee te beginnen (denk bijvoorbeeld aan tennis, turnen en golf), maar dat betekent niet dat het slim is om alleen aan die ene sport al je tijd te besteden.

Een mooi voorbeeld hiervan las ik in een blog van Sebastiaan Platvoet (2014), hij is onderzoeker op de Hogeschool Arnhem Nijmegen en doet onderzoek naar talent. Hij beschrijft in zijn blog de weg die Federer en Nadal hebben afgelegd naar de top. Federer heeft naast de vroege start van zijn tennis carrière ook lang aan skiën, voetbal en atletiek gedaan, zelfs tot zijn 15e levensjaar. Nadal heeft alleen gevoetbald naast zijn tennis opleiding. Wat je ziet is dat Federer minder blessures heeft en al veel langer aan de top staat dan Nadal.

Dit ene voorbeeld is exemplarisch, maar het staat niet op zich. Een onderzoek bij (oud) olympiërs (Hill, McConnell, Forster & Moore, 2002) laat zien dat zij rond de drie sporten hebben gedaan tot hun puberteit en dat zij daarna pas zijn gaan specialiseren.

Ik denk niet dat een sportkeuzetest een slecht idee is. Het kan kinderen en ouders een idee geven bij welke sporten ze eens kunnen gaan kijken en het kan de drempel verlagen om een sport te kiezen die niet of minder bekend is bij de ouders.

Mensen zijn gemaakt om te bewegen het is belangrijk om kinderen dat snel aan te leren zodat het een gewoonte wordt. Buitenspelen is daarbij heel erg belangrijk, maar als dat niet kan en het is financieel haalbaar dan is het voor de ontwikkeling van een kind heel goed om meerdere sporten te doen.

Bronnen

Platvoet, S. (2014) Rafael vs Roger = vroeg vs laat specialiseren. Van het wereld wijde web gehaald op 22 september 2015 van www.goudenkansen.eu

Hill, R., McConnell, A., Forster, T & Moore, J. (2002) The path to excellence: A Comprehensive view of development of U.S. Olympians who competed from 1984-1998. USOC, performance Servives Department. USOC. In Wormhout, R., Teunissen, J.W. & Savelsbergh, G. (2014). Athletic Skills Model voor een optimale talentontwikkeling (2e druk). Arko Sportsmedia, Nieuwegein, ISBN978-90-5472-220-5.


Gezonde leefstijl
Kinderen
public
starten met sporten en bewegen, talentontwikkeling