Alles over sport logo

Sportpsycholoog Anoek: Ouders als rolmodel voor sport

Een ouder heeft vele taken om de ontwikkeling van zijn kind in de sport in goede banen te leiden. Ouders zijn in de beste positie om hun kind dingen aan te leren en zij vormen tevens een buffer. Ben jij als ouder een rolmodel voor je kind?

Jazeker, je bent zelfs het eerste rolmodel in het leven van je kind. Kinderen nemen de waarden, normen en houding van ouders over. Hierbij valt te denken aan waarden over het nut van sportdeelname, redenen voor sportdeelname (plezier, jezelf verbeteren, de beste zijn), morele waarden (het gedrag in en rondom het veld). Als ouder kun je bijvoorbeeld stimuleren dat je kind afmaakt waarmee hij begonnen is (dus bv. het seizoen), ze leren dat je niets voor niets krijgt en het tonen van inzet.

Veranderende rol

Naarmate een speler ouder wordt, wordt de invloed van de ouders minder en een kind zal op sportterrein meer luisteren naar de coach en zich meer laten beïnvloeden door leeftijdsgenoten. Op het moment dat je kind wat ouder is, is het belangrijk om er te zijn wanneer het nodig is. Dan ben je een emotioneel houvast.

Dus de rol van ouders verandert van het tonen van leiderschap (keuze maken om te gaan sporten en verantwoordelijkheid nemen voor belangrijke beslissingen) naar een rol van supporter/emotioneel houvast. In het laatste stadium van de ontwikkeling sta je meer op de achtergrond en je maakt het voor je kind makkelijker om zijn sport uit te oefenen. Maar dit laatste doe je eigenlijk gedurende de hele kindertijd.

Een tiener kan zelf beslissingen nemen en dat hoort een ouder te stimuleren. Bij teveel controle van ouders zal een tiener minder plezier krijgen in de sport en zich minder betrokken voelen en minder verantwoordelijk. Het is dus belangrijk dat een ouder autonomie stimuleert. Dit kan wel binnen een bepaalde structuur. Het blijkt verder dat kinderen het prettig vinden als ouders betrokkenheid tonen door er alleen maar te zijn voor ze (o.a. tijdens wedstrijden).

Ongewenst gedrag van ouders

Iedereen weet altijd heel goed hoe het niet moet. Dit zien zij namelijk bij andere ouders. Er zijn verschillende type ouders te onderscheiden. Maar het is een uitdaging voor elke ouder om naar zichzelf en zijn of haar eigen gedrag te kijken. Bepaalde gedragingen hebben positieve consequenties en andere gedragingen juist negatieve. Als je bij een wedstrijd komt kijken, ben je toeschouwer en jouw gedrag heeft invloed op je kind.

Je kind vindt het prettig als je bij een wedstrijd bent (er voor ze zijn). Het is echter niet prettig voor kinderen om een schreeuwende/coachende ouder langs de kant. Dit is namelijk verwarrend voor het kind en een enorme afleiding.

Gewenst gedrag

Wenselijk gedrag van ouders is het benadrukken van inzet, zelfverbetering, en intrinsieke motivatie. Een ouder heeft vele taken om de ontwikkeling van zijn kind in de sport in goede banen te leiden. Een voorbeeld is dat de ouders degenen zijn die kinderen laten kennismaken met sport.

Verschillende gedragingen van ouders kunnen echter negatieve consequenties als gevolg hebben. Deze hebben onder andere invloed op de emotionele toestand van het kind, het algemene welzijn, de motivatie, het autonomiegevoel, en de zelfwaardering. Kinderen worden bang om fouten te maken en dit alles leidt tot negatieve sportervaringen.

Als ouders teveel focussen op winst, verlies en relatieve prestaties doen kinderen het vaak niet goed in sport en verliezen ze interesse om door te gaan. Het is goed om als ouder je kind een taakfocus aan te leren; ze dienen zichzelf te verbeteren. Dit verhoogt de intrinsieke motivatie en dan blijven kinderen sporten.

Foto: Scott Ableman


Auteur(s)

Artikelen uitgelicht


Beweegstimulering
Sportaanbieders
public
in beweging brengen, ouderbetrokkenheid