Alles over sport logo

In drie stappen naar ouderbetrokkenheid

Om kinderen een actieve en gezonde leefstijl aan te leren, is betrokkenheid van ouders essentieel. Kinderen zullen gezond gedrag makkelijker aanleren en volhouden als ouders dit stimuleren, het goede voorbeeld geven en zich betrokken voelen bij de (sportieve) ontwikkeling van hun kind. Van ouders bondgenoten maken: dat is de uitdaging. Maar hoe krijg je dat voor elkaar? Kenniscentrum Sport geeft in dit artikel 3 essentiële stappen.

De drie stappen

De hoofdboodschap is om aan te sluiten op dat wat ouders belangrijk vinden, wat hen drijft en motiveert. Kort samengevat bestaat meer ouderbetrokkenheid creëren uit drie stappen:

  1. Ouders bereiken en vinden
  2. Ouders bewust maken
  3. Ouders ondersteunen

Deze stappen zijn gebaseerd op de fasen van het zogeheten transtheoretisch model.

Belangrijk om in je achterhoofd te houden: sluit aan bij die stap waar de ouder zich bevindt. Zet bijvoorbeeld niet in op de ondersteuning van ouders, als ze zich nog niet bewust zijn van het belang van sport en bewegen voor hun kind. Ouders hebben dan nog niets met sport en bewegen. Als ze dan bijvoorbeeld een folder krijgen met leuke sport- en beweeginitiatieven in de buurt, is de kans klein dat ze iets met deze informatie doen. Vraag en aanbod sluiten niet op elkaar aan.

Stap 1: Ouders vinden en bereiken

Contact maken met ouders is de eerste stap op weg naar het betrekken van ouders bij het beweeggedrag van hun kind. Het gaat bij de ‘moeilijk bereikbare ouders’, zoals ouders met een lagere sociaal economische status of een andere etnische achtergrond, vaak om een pro-actieve aanpak. Deze ouders nemen zelden spontaan het initiatief of komen vaak niet af op de meer passieve wijzen van uitnodigen, bijvoorbeeld voor een informatiebijeenkomst op school. Zoek ze daarom op waar ze al zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan (het) school(plein), het consultatiebureau, het winkelcentrum, het buurthuis of de moskee. Op veel basisscholen zijn bovendien ouderkamers of informele koffie-ochtenden waar ouders al wel komen. Maak daar gebruik van!

Voor je het weet zijn ze groOt

Het werkt ook goed om samen te werken met andere partijen in de wijk die al op een of andere manier in contact staan met ouders, zoals de moskee, de jeugdgezondheidszorg en/of het welzijnswerk. Personen die voor deze instellingen werken hebben vaak grote invloed op de motivatie en het gedrag van ouders. Zij kunnen helpen contact te leggen met de doelgroep. Daarnaast werkt het goed om de uitnodiging te koppelen aan de prestaties van het kind, zoals een toneelstuk waar het kind in speelt. Theater an sich blijkt ook te werken. Zo is de ouderopkomst bij het interactieve theater ‘Voor je het weet zijn ze groOt’ gemiddeld drie keer zo hoog als bij een traditionele ouderbijeenkomst.

Stap 2: Ouders bewustmaken

De tweede stap is om ouders bewust te maken van het belang van sport en bewegen voor hun kinderen en vervolgens hun invloed hierop. Reserveer voldoende tijd voor deze fase. Uiteindelijk is het de bedoeling dat ouders de intentie hebben om hun kinderen te stimuleren om meer te sporten en te bewegen.

Eenmaal in contact met de ouders is het belangrijk om ze op een prettige manier bewust te maken van het belang en het plezier van sporten en bewegen, maar ook van hun eigen invloed op het beweeggedrag van hun kind. De hoofdboodschap is om aan te sluiten op dat wat de ouder belangrijk vindt, drijft en motiveert. Zet het kind centraal, iedere ouder heeft immers het beste met zijn haar of kind voor. ‘Sport en bewegen’ is tijdens dit gesprek meestal niet de insteek. De praktijk leert bijvoorbeeld dat leerprestaties op school, plezier en voldoende slaap, thema’s zijn die ouders aanspreken.

Probeer erachter te komen welke onderwerpen en thema’s voor de ouders belangrijk zijn en speel hierop in met sport en bewegen. Een speelse methode om erachter te komen wat ouders belangrijk vinden zijn de argumentenkaartjes. Idealiter komen ze met deze gespreksmethode zelf tot het inzicht dat sport en bewegen belangrijk is en nemen ze zich voor om hun kinderen actief te stimuleren op dit vlak.

Ook social marketing is een instrument voor duurzame gedragsverandering die inspeelt op dieper liggende argumenten van personen. Deze vorm van marketing biedt een planmatige aanpak om de doelgroep te begrijpen en te verleiden met voor hén aantrekkelijke vooruitzichten. Het is daardoor een instrument voor duurzame gedragsverandering bij grotere groepen. Gemeente Rotterdam zet bijvoorbeeld met succes de sociale marketing-aanpak in om overgewicht onder de jeugd een halt toe te roepen en terug te dringen. Leer meer over deze aanpak in het artikel ‘Sociale Marketing of jeugdsportmarketing? Hoe kun je als sportvereniging jongeren uit aandachtswijken werven?‘
Dat er genoeg tijd moet worden gestoken in het bewust maken van ouders op een manier die hen aanspreekt, blijkt wel uit het artikel ‘Ouders in drie stappen enthousiast voor aanpak overgewicht‘. Dat de verpakking even belangrijk is als de boodschap zelf wordt duidelijk als de schrijfster zich afvraagt hoe zij zou reageren op het ‘slechte’ nieuws dat haar kind ‘richting overgewicht’ zou gaan volgens de jeugdarts. “Ik zou het vervelend vinden en me onzeker voelen en de kans is groot dat ik in de weerstand zou schieten…”

“We gaan er te vaak van uit dat ouders het overgewicht van hun kind ook zien en als probleem ervaren, maar 44 tot 50 procent van de ouders herkent overgewicht helemaal niet. Dit is vaker zo bij jonge kinderen (2- tot 6-jarigen), kinderen die matig overgewicht hebben, ouders met een niet- Nederlandse komaf en lager opgeleide ouders. Als je deze ouders rechtstreeks wijst op het overgewicht van hun kind is de kans groot dat ze in de weerstand schieten en niet open staan voor jouw aanpak. Het creëren van bewustwording is dus noodzakelijk.”

Stap 3: Ouders ondersteunen

Bij de derde stap ondersteunt u ouders bij de stap van intentie naar daadwerkelijk gedrag. Dat betekent dat ouders hun eigen gedrag dusdanig aanpassen dat ze daarmee het sport- en beweeggedrag van hun kinderen stimuleren. Het gaat hier om ‘opvoedgedrag’ en/of hun eigen sport- en beweeggedrag (voorbeeldfunctie). Ze gaan nu tot actie over. Denk aan hoe ze:

  • Regels en afspraken maken omtrent sport en bewegen versus mediagebruik (maximale tijd voor tv, internet of gamen).
  • De thuisomgeving inrichten (wel of geen tv op de slaapkamer).
  • Kinderen faciliteren, enthousiasmeren en stimuleren tot het doen van actieve spelletjes, buiten spelen en gezond gedrag.
  • Het goede voorbeeld geven door zelf te sporten en te bewegen: ouders zijn rolmodellen voor kinderen. Het is belangrijk om zelf het gezonde voorbeeld te geven. Ouders kunnen bijvoorbeeld zelf de trap nemen in plaats van de lift en ze kunnen de kinderen lopend of met de fiets naar het kinderdagverblijf of naar school brengen.
  • Het sportplezier van hun kind vergroten door positief stimulerend gedrag langs de zijlijn.
  • Klusjes bij de sportvereniging oppakken (extra handen).

Wellicht ook interessant:


Auteur(s)

Artikelen uitgelicht


Beweegstimulering
In de wijk, Sportaanbieders
Kinderen
professional
instrument
in beweging brengen, ouderbetrokkenheid