Kenniscentrum Sport heeft uitgezocht hoe Goed onderbouwde en Effectieve interventies die zich richten op jeugd met overgewicht aandacht besteden aan ouderbetrokkenheid. In dit artikel geven we in de kaders enkele voorbeelden.
Informatievoorziening
Informeren is hier de insteek. Denk aan het organiseren van een voorlichtingsavond of het versturen van informatiebrieven aan ouders over de manier waarop je met sport en bewegen aan de slag gaat of bent en hoe kinderen dit ervaren. Het blijkt vaak nuttiger om ouders op een interactieve manier te betrekken dan ze passief te informeren. Een voorstelling vanuit de kinderen waarin ook informatie wordt gegeven aan ouders werkt vaak erg goed. Bijvoorbeeld de interventie ´De Gezonde HAP & STAP Vierdaagse‘, een lesprogramma voor de leerlingen van groep 5 dat in het teken staat van gezond eten en bewegen. Aan het einde van de week is er een feestelijke afsluiting voor zowel de kinderen als ouders waarbij informatie over gezonde voeding en bewegen centraal staat.
Op het vlak van informatievoorziening bieden erkende sport- en beweeginterventies aandacht aan voorlichting over gezonde voeding, voldoende beweging en gedragsverandering. Ouders leren over het belang van bewegen, elke dag ontbijten, minder frisdrank en minder schermtijd.
Ouders gaan praktisch aan de slag door middel van rollenspelen, discussies en het maken van opdrachten. Voedingsrichtlijnen worden geoefend door het opschrijven van eet- en drinkdoelen, het maken van opdrachten en een supermarktbezoek. Deze oefeningen worden ondersteund met speciaal daarvoor ontwikkelde materialen. Tijdens de bijeenkomsten is tevens aandacht voor reflectie. Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit, delen successen en knelpunten en denken onder begeleiding mee over het oplossen van knelpunten.
Tussen de bijeenkomsten door blijven ouders actief met behulp van thuisopdrachten en e-coaching. Via thuisopdrachten houden ouders een week lang een eet- en beweegdagboek bij om zicht te krijgen op het eigen gedrag. Met e-coaching houden ouders elke twee weken online het gewicht van kinderen bij, waarna ze feedback krijgen vanuit het begeleidingsteam.
Opvoedondersteuning
Met alleen sport en bewegen stimuleren in het onderwijs, sport of andere sectoren ben je er nog niet. Het is veel beter als het gezonde gedrag ook van huis uit wordt gestimuleerd. Bij opvoedondersteuning ondersteun je ouders bij de opvoeding (thuis) om zo nog meer uit een aanpak te halen. Denk aan:
- cursussen en individuele ondersteuning om hen bewust te maken van hun rol in het verbeteren van de actieve leefstijl van hun kind;
- het bieden van handvatten/opvoedvaardigheden om sport en bewegen bij hun kind te stimuleren (bijvoorbeeld het stimuleren van buitenspelen);
- het bieden van handvatten/opvoedvaardigheden voor het omgaan met lastige situaties rondom een actieve levensstijl (bijvoorbeeld dat het kind niet wil sporten).
Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) en de GGD (Jeugdgezondheidzorg/ Welzijn) kunnen hierin een partner zijn.
Op het gebied van opvoedingsondersteuning bieden erkende sport- en beweeginterventies aandacht aan het aanleren van vaardigheden voor ouders om hun kind te ondersteunen.
Hierbij kun je denken aan het geven van feedback aan kinderen wanneer dingen goed gaan. Technieken voor belonen worden aangeleerd. Ook leren ouders verwachtingen zichtbaar te maken en raken ze bedreven in hoe ze zelf het goede voorbeeld kunnen geven. Het laatste gebeurt door tijdens de bijeenkomsten voorbeeldgedrag te bespreken. In de bijeenkomsten over gedrag wordt tevens aandacht besteed aan het stellen van doelen. Concrete en haalbare doelstellingen worden geformuleerd door ouders en hun kinderen. Bovendien leren ouders te monitoren hoe het in het gezin gaat en hoe het beter kan.
Het intensief betrekken van ouders kan ervoor zorgen dat ouders zich meer bewust worden van de voorbeeldrol en de begeleidende rol die zij hebben ten aanzien van de opvoeding van hun kinderen. Kennis over gezonde voeding, beweging en gedragsverandering in combinatie met aangeleerde vaardigheden kan ouders helpen bij het sturen, stimuleren en steunen van hun kind.
Een mooi voorbeeld van opvoedondersteuning is het Interactief theater: ‘Voor je het weet zijn ze groOt’, dat gaat over opvoeding, gezond eten en bewegen. De acteurs beelden herkenbare situaties uit en zoeken vervolgens samen met het publiek (de ouders) naar oplossingen. De gespreksleider stimuleert de ouders hun ervaringen te delen en geeft waar nodig een toelichting.
Ouderparticipatie
Hierbij krijgen ouders een actieve rol bij de uitvoering van (het stimuleren van) sport en bewegen. Bijvoorbeeld door activiteiten voor ouder en kind te organiseren (samen sporten en bewegen). Dit draagt bij aan een positieve relatie tussen ouder en kind. Ook kunnen ouders een rol spelen bij (de voorbereiding van) activiteiten, bijvoorbeeld door kantinediensten te draaien.
De drie stappen naar ouderbetrokkenheid
Eenmaal bekend met wat je wil bereiken, dan is het goed om daar ook werk van te maken. Kort samengevat bestaat meer ouderbetrokkenheid creëren uit drie stappen:
- Ouders bereiken en vinden
- Ouders bewust maken.
- Ouders ondersteunen.
Lees meer over deze stappen in het artikel ‘In drie stappen naar ouderbetrokkenheid’.
