Van hoog verloop naar vaste contracten
Bas is sinds 2008 werkzaam voor SportSupport Kennemerland en vanaf de start betrokken bij de inzet van combinatiefunctionarissen en vervolgens buurtsportcoaches. “De nadruk ligt nog steeds op sporten en bewegen, en de meeste functionarissen hebben een sport- en beweegachtergrond. We zien echter wel veel veranderingen de laatste jaren. Tot 2013 was er veel verloop onder de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches en werkten we met diverse aanstellingen.”
“Inmiddels hebben we van vier van de vijf gemeenten een meerjarige opdracht voor wat betreft de inzet van de buurtsportcoach. En doordat gemeenten zich structureel verbinden aan de regeling, kunnen wij de buurtsportcoaches vaste contracten aanbieden.” Dat is niet vanzelf gegaan. SportSupport Kennemerland heeft de laatste jaren veelvuldig om de tafel gezeten met de gemeenten over een meer duurzame inzet van buurtsportcoaches. Bas is trots op de meerjarige opdrachten en het feit dat hij zijn collega’s hierdoor meer perspectief kan bieden.
Competenties van de buurtsportcoaches
De meerwaarde van de buurtsportcoaches zit volgens Bas in het inzetten van sport als middel en het versterken van sportverenigingen. De naam combinatiefunctionaris wordt door hen niet meer gebruikt. “Wij noemen inmiddels bewust iedereen ‘buurtsportcoach’, omdat dit meer sprekend is voor de functie die ze uitoefenen. Heldere communicatie en het profileren van jezelf en de beroepsgroep is voor een duurzame inzet van buurtsportcoaches enorm belangrijk.”
“Onze buurtsportcoaches stralen allemaal sport en bewegen uit. Maar daarnaast vinden wij verbinden de belangrijkste competentie, evenals het kunnen motiveren en enthousiasmeren van zowel partners als deelnemers. Als we een nieuwe buurtsportcoach aanstellen, zoeken wij altijd iemand die de wijk goed kent, of liever nog iemand die uit de wijk komt. Een buurtsportcoach kan namelijk heel goed als rolmodel fungeren voor met name jongeren uit de wijk.”
Van uitvoerder tot senior buurtsportcoach
Sportsupport Kennemerland werkt met teams van buurtsportcoaches. Er zijn vier teams in de gemeenten Velsen, Heemstede, Bloemendaal en Hillegom. Daarnaast zijn er nog vier teams in de stadsdelen van Haarlem. Alle teams hebben een meewerkend teamleider, ofwel senior buurtsportcoach. De senior buurtsportcoach is behalve teamleider degene die het meeste betrokken is bij de planvorming en afstemming met de gemeente. En de senior buurtsportcoach legt vaak de meest ingewikkelde verbindingen. Lees hier het verhaal van senior buurtsportcoach Jeroen Koomen, die al jarenlang partners verbindt in Haarlem-Schalkwijk.
Maar ook voor de andere buurtsportcoaches geldt dat zij naast uitvoerders ook echte samenwerkers en verbinders zijn. Bas: “Het is belangrijk dat er doorgroeimogelijkheden zijn voor buurtsportcoaches. Het zijn vaak jonge, ambitieuze mensen die ook carrièremogelijkheden zoeken. Wij hebben bewust gekozen voor de inrichting van subteams en hebben een profiel opgesteld voor de senior buurtsportcoach als teamleider en coördinator.”
Opleiding en ontwikkeling
Maar goed werkgeverschap is nog meer. “Zowel landelijk als lokaal en regionaal vind ik het mijn taak om het werk van buurtsportcoaches en hun toegevoegde waarde onder de aandacht te brengen bij partners en overheden. Mijn doel is alle 25 buurtsportcoaches zo goed mogelijk te faciliteren bij het werk dat ze doen en de opdrachten die we krijgen van de gemeenten. Samen met de gemeenten zorg ik voor kaderstelling, duidelijke opdrachten en functiebeschrijvingen en ik betrek de buurtsportcoaches zoveel mogelijk hierbij. Ik voer drie keer per jaar voortgangsgesprekken met hen en geef ze vrijheid en verantwoordelijkheid. Tot slot investeren we veel in opleiding en ontwikkeling. Deels door een opleidingsbudget beschikbaar te stellen en een eigen scholingsprogramma te ontwikkelen. Maar ook door uitwisseling en teambuilding te organiseren. De kruisbestuiving en leren van elkaar is zo waardevol.”
Een duidelijke opdracht en focus
De laatste jaren is er veel veranderd voor de buurtsportcoaches. De noodzaak om zichzelf te presenteren en zichtbaar te zijn als partner in de wijk wordt minder. In 2012 wist niemand wat een buurtsportcoach was. Bij sommige partners is dat nog steeds het geval, maar in het algemeen krijgen buurtsportcoaches steeds meer vragen van organisaties uit de wijk. SportSupport Kennemerland herkent dit.
Bas geeft aan: “In het begin wil je alles wel aanpakken. Nu is het juist belangrijk om buurtsportcoaches te helpen bij het afbakenen en focus aanbrengen. Je kunt als buurtsportcoach niet alle inwoners bedienen en alle vragen in de wijk oppakken. Onze buurtsportcoaches houden zich in principe aan de vastgestelde opdracht. Al is er altijd ruimte om – met goede onderbouwing – plannen bij te stellen en heeft iedere buurtsportcoach ook vrije ruimte om in te spelen op actuele vragen.”
Draagvlak en financiering
Wat wel onverminderd belangrijk blijft, is dat buurtsportcoaches laten zien wat het effect is van hun activiteiten en de verbindingen die ze leggen. Bas is blij met het feit dat continuering van de regeling niet ter discussie staat bij de gemeenten. “Dit hebben we voor elkaar gekregen door in gesprek te blijven en onszelf en onze werkzaamheden goed onder de aandacht te brengen bij zowel gemeenten als partners. SportSupport heeft vanaf het begin een duidelijke adviserende rol richting gemeenten opgepakt, als het gaat om de buurtsportcoach. Dat is gewaardeerd!”
De manier waarop de cofinanciering is geregeld verschilt per gemeente en is afkomstig uit sportbudget, maar ook vanuit gezondheid en onderwijs. Een deel van de cofinanciering moet door SportSupport en de buurtsportcoaches zelf geregeld worden. Tot slot een belangrijke tip van Bas: “Ga als buurtsportcoach niet concurreren met sportverenigingen of andere aanbieders, maar betrek ze juist bij vraagstukken en de inzet van sport als middel. Wij proberen altijd eerst om aan te sluiten bij bestaand aanbod of aanbieders te versterken, en halen juist de dubbelingen eruit.”
Tips voor goed werkgeverschap buurtsportcoaches
- Zorg voor een heldere opdracht en functie omschrijving, die idealiter is vastgesteld in overleg met de buurtsportcoach(es) zelf, gemeente en samenwerkingspartners.
- Geef buurtsportcoaches vrijheid, verantwoordelijkheid en vertrouwen in de uitvoering.
- Blijf in contact met de buurtsportcoach(es), zodat je weet wat er speelt, wat goed gaat, waar knelpunten zitten en waar eventueel ondersteuning of bijstelling van de plannen nodig is.
- Stel een opleidingsbudget beschikbaar, zodat de buurtsportcoach zich kan bijscholen en ontwikkelen op basis van eigen behoefte en behoeften van klanten en partners. Wees je bewust van (het verschil tussen) de opleiding en de functie van de buurtsportcoach en de (ontwikkeling van) competenties die dit vraagt.
- Stimuleer en/of faciliteer uitwisseling tussen buurtsportcoaches. Bijvoorbeeld door zelf dingen te organiseren of deelname aan landelijke of regionale dagen te stimuleren.
- Werk gezamenlijk met het team van buurtsportcoaches aan draagvlak en zichtbaarheid op alle niveaus: van inwoners tot samenwerkingspartners, van beleidsmedewerkers tot wethouders.
- Creëer groeimogelijkheden of denk mee over ontwikkelmogelijkheden of carrièreperspectief.
