“Zuurstofrijk” water: enkele reis naar het land der fabelen

Voldoende zuurstof opnemen is uiteraard essentieel voor een sporter die zich intensief inspant. Het is een automatisch proces, als een sporter een zware inspanning levert, neemt de ademhalingsfrequentie toe net als de hoeveelheid zuurstof die hij inademt. Met andere woorden, de longen werken tijdens inspanning op volle toeren.

Zuurstofrijk water, hoe bedenk je het

Tien jaar geleden bedachten fabrikanten een wonderlijke marketingstunt: “zuurstofrijk” water. Dit water zou extra zuurstof bevatten en dit zou voor van alles en nog wat goed zijn, waaronder de sportprestatie. Want zuurstof is immers essentieel voor een goede prestatie, is het niet? Dat is het zeker, maar de hoeveelheid zuurstof die gezonde longen kunnen opnemen is echter nooit de beperkende factor voor het leveren van een topprestatie. Daarnaast is zuurstof opnemen via water niet de meest voor de hand liggende manier voor mensen. Tot slot is het praktisch onmogelijk om water echt substantieel te verrijken met zuurstof zoals wij inademen. Dit gas laat zich namelijk niet zo eenvoudig binden aan water. In de buitenlucht kan water maximaal vijf milliliter zuurstof per liter water bevatten. Dat is maar 0,5 procent, terwijl in lucht dit 20,9 procent is. Nu kunnen fabrikanten onder druk wel zuurstof toevoegen, maar helaas is alle moeite voor niks geweest zodra de dop van de fles gaat en al het extra zuurstof ontsnapt. Hoewel er fabrikanten zijn die beweren een speciaal zuurstofmolecuul te gebruiken dat wel aan water zou binden, dan nog ontbreekt, zoals besproken, elke reden om dit te doen.

Niks, nada, niente, of toch?

Het is dan ook niet vreemd dat de onderzoekers in deze studie geen enkel effect vonden op de prestatie als sporters “zuurstofrijk” water dronken. Getrainde hardlopers liepen een vijf kilometer in dat geval net zo snel als met een placebodrank. Daarnaast was er geen enkel verschil in het zuurstofgehalte in de spieren. Ook de concentratie melkzuur na inspanning verschilde niet, dus het herstel verbetert niet bij het drinken van deze drank.

Toch staan de onderzoekers uitgebreid stil bij een klein effect dat zij vinden. Het blijkt dat de totale concentratie melkzuur net iets minder is na het drinken van de “zuurstofrijke” drank. Echter, nog even ter herinnering: op elk gemeten tijdstip (elke drie minuten na de inspanning) vinden zij geen verschil in de hoeveelheid melkzuur tussen een placebo en de “zuurstofrijke” drank. Maar door alles op te tellen valt het kwartje net de “goede” kant op en vinden ze een klein effect.

Het lijkt er dus op dat de onderzoekers koste wat het kost iets wilden vinden. En dit vermoeden wordt versterkt als blijkt dat de studie gefinancierd is door de fabrikant Formula Four Beverages. En laat dat nou net één van de grote producenten zijn van “zuurstofrijk” water. Het is geen bewijs maar misschien wel een verklaring waarom de onderzoekers zo lang stilstaan bij een niet relevante uitkomstmaat.