Pijnstillers in de sport: niet zonder risico

Pijnstillers en ontstekingsremmers die zonder recept verkrijgbaar zijn, zoals paracetamol en ibuprofen, worden vaker gebruikt door topsporters dan door niet-sporters. Sporters gebruiken medicijnen tegen acute pijn, om de pijngrens te verhogen en om ontstekingen door blessures te verminderen. Naast pijnstillend kan paracetamol ook prestatiebevorderend werken. In een recente studie presteerden sporters beter op een maximale inspanningstest nadat zij één gram paracetamol slikten. In een andere studie konden wielrenners meer vermogen leveren tijdens een herhaalde sprintprestatie nadat zij paracetamol hadden geslikt. Deze prestatieverbetering komt waarschijnlijk doordat paracetamol ervoor zorgt dat de spieren beter geactiveerd kunnen worden.

Minder spiermassa

Het gebruik van pijnstillers heeft een belangrijke keerzijde, zo waarschuwt een groep Zweedse onderzoekers. Normaal gezien vindt er bij iedere training of wedstrijd eiwitafbraak plaats in de spieren. Ná de training maakt het lichaam eiwit aan, waardoor de spieren zich herstellen. Onlangs ontdekte een groep onderzoekers dat de eiwitaanmaak in de spieren minder groot was als sporters vóór de training paracetamol of ibuprofen gebruikten. Op lange termijn zorgde gebruik van een hoge dosis ibuprofen dat sporters minder toename in spiermassa en kracht hadden dan sporters die geen pijnstillers slikten. De eigenschappen van pijnstillers die pijn en ontstekingen onderdrukken, beïnvloeden namelijk ook de eiwitaanmaak in de spieren die zorgt voor spieropbouw na een training.

Kosten-baten analyse

Pijnstillers hebben bijwerkingen, zoals leverfalen, maagklachten en bloedingen. Gezien deze bijwerkingen én het negatieve effect van pijnstillers op de spieropbouw adviseren de onderzoekers om terughoudend te zijn met het gebruik van pijnstillers en deze niet vaker of langer dan nodig te gebruiken. Op basis van het beperkte aantal onderzoeken is nu helaas nog niet te zeggen vanaf welke dosering het negatieve effect op de spierontwikkeling plaatsvindt. Sporters en medische staf moeten daarom de afweging maken of het prestatiebevorderende effect van pijnstillers opweegt tegen de gezondheidsrisico’s en het negatieve trainingseffect.