Blokperiodisering verbetert prestaties meer dan “traditionele” periodisering

Periodisering

Het plannen en uitvoeren van trainingen wat betreft frequentie, intensiteit en volume, met als doel een sporter optimaal voor te bereiden op prestaties, staat bekend als periodisering. Ongeveer 50 jaar geleden is de richtlijn voor traditionele periodisering voor het eerst beschreven door Matveyev, waarin sporters verschillende trainingsvormen binnen dezelfde trainingsperiode in oplopend volume uitvoerden. Bijvoorbeeld het uitvoeren van duurtraining, krachttraining en techniektraining in dezelfde periode. Zo’n 30 jaar geleden is de eerste publicatie verschenen waarin een alternatieve manier van periodisering is beschreven, te weten, de blokperiodisering. Deze manier van periodiseren bevat trainingsblokken van een aantal weken waarbij het accent ligt op een specifieke trainingsvorm. Bijvoorbeeld 4 weken waarin duurprestaties centraal staan en vervolgens 4 weken waarin techniektraining leidend is. Issurin heeft aan de hand van een literatuurstudie uitgezocht of blokperiodisering tot een grotere prestatieverbetering leidt dan traditionele periodisering voor goedgetrainde (top)sporters.

Geblokt

De auteur maakt naast de traditionele periodisering het onderscheid tussen 2 manieren van blokperiodisering. Bij de eerste manier van blokperiodisering ligt de focus op de belangrijkste trainingsvorm voor de specifieke tak van sport (bijvoorbeeld: kracht of uithoudingsvermogen) ook wel eenzijdig geconcentreerde training genoemd. Een voorbeeld van deze periodisering is: 2 á 3 maanden krachttraining, gevolgd door 2 maanden gericht op sport-specifieke training en 3 tot 5 weken techniektraining voor de specifieke wedstrijd. Deze vorm van geblokte periodisering geeft ruimte voor ongeveer 2 piekmomenten per jaar. De tweede manier van blokperiodisering bevat meerdere trainingsvormen waarbij iedere trainingsvorm per periode (“geblokt”) na elkaar voorkomt waarbij ieder trainingsblok 2 tot 4 weken duurt. In 1 trainingsblok komen alleen trainingsvormen voor die elkaar versterken. Deze vorm van geblokte periodisering geeft ruimte voor 5 tot 7 piekmomenten per jaar. In het literatuuronderzoek is gekeken naar de prestatieverbetering van sporters die 1 van de 2 vormen van blokperiodisering hebben uitgevoerd ten opzichte van traditionele periodisering.

Uit het literatuuroverzicht blijkt dat de eerste vorm van blokperiodisering (eenzijdig geconcentreerde training) tot een grotere verbetering in relatief eenvoudige sportprestaties leidt (zoals bijvoorbeeld hoogspringen) dan traditionele periodisering. Deze vorm van periodisering is niet geschikt voor sporten waarbij veel verschillende vaardigheden zijn vereist, zoals balsporten. Daarentegen blijkt dat blokperiodisering met meerdere trainingsvormen voor alle takken van sport die zijn onderzocht (kanoën, wielrennen, meerkamp, voetbal etc.) de prestaties meer verbetert dan traditionele periodisering.

Conclusie

Uit deze literatuurstudie blijkt dat blokperiodisering effectiever is voor het verbeteren van prestaties in verschillende sporten dan traditionele periodisering. Daarbij hebben sporters van de meeste disciplines baat bij een blokperiodisering met blokken van 2 tot 4 weken waarin specifieke trainingsvormen geclusterd zijn per blok.