Tien jaar Sportdorp Sint Philipsland werd 16 mei gevierd met een beweegroute voor jong en oud in samenwerking met alle verenigingen. Tijdens de avondwandeling konden inwoners ontdekken wat in hun dorp te doen is: een balletje slaan bij de tennisvereniging of een verborgen talent voor jeu de boules ontdekken. Gymgroep De Flippers was als vanzelfsprekend onderdeel van de beweegroute, want de kleutergymgroep ontstond als een van de initiatieven van het Sportdorp. De Flippers schrijft op Facebook dat het “nog steeds trots is dat we alle kleuters in Sint Philipsland een goede beweegontwikkeling kunnen geven samen met Gymvereniging Willen is Kunnen”.
Het tienjarige feest van Sportdorp Sint Philipsland is het bewijs van de blijvende impact van de interventie voor de kleine gemeente. Dat het Sportdorp en het ontstane aanbod springlevend zijn, was niet mogelijk zonder de energie van een grote groep mensen. Nadat de subsidie voor het Sportdorp na twee jaar was afgelopen, besloot een stuurgroep met bestuursleden van verenigingen, scholen en organisaties het sportaanbod voort te zetten.
Leefbaarheid vergroten
Het idee om de bestaande interventie ‘Sportdorp; Vitale kernen’ naar Sint Philipsland te halen, was in 2015 ook bij verschillende verenigingsbestuurders ontstaan. Zij zagen in het Sportdorp een kans om meer mensen aan het sporten te krijgen en zo de leefbaarheid in het dorp een forse impuls te geven. De gemeente Tholen, waarvan Sint Philipsland een van de dorpskernen is, tekende mee op de aanvraag voor een Sportimpuls-subsidie bij ZonMw. Roseline van den Heuvel werkte destijds net als buurtsportcoach bij de gemeente en ging toen voor acht uur per week aan de slag als ‘Sportdorpcoach’.
Het project begon met het opzetten van de stuurgroep, nu nog de drijvende kracht achter het Sportdorp. Van den Heuvel: “Daarin zaten toen al vertegenwoordigers van verenigingen, scholen en organisaties als fysiotherapiepraktijken die wilden samenwerken. Zij deden dat allemaal vanuit het belang van het dorp om de leefbaarheid te vergroten.” Bij die gezamenlijke missie was iedereen het eens dat het dorp een uitgebreider aanbod verdiende, zeker de doelgroepen meiden en inactieven/ongeorganiseerde sporters tussen de 30 en 75 jaar hadden meer aandacht nodig. “Het toevoegen van nieuw aanbod hebben we echt met de inwoners zelf gedaan. We hebben eerst met vragenlijsten gepeild wat mensen graag zouden willen doen als ze nog niet aan sport deden of meer wilden gaan sporten.”
Hulp van buiten het dorp
Uit die enquête kwam een top tien van nieuwe sport- en beweegvormen, waar de stuurgroep mee aan de slag ging. Zo ontstond door Sportdorp Sint Philipsland een breed aanbod voor verschillende doelgroepen: kleutergym, jeugdtennis, aangepast tennis, badminton, linedance, bootcamp, judo, yoga, vissen en gym-fitness. Ouderen kregen de mogelijkheid bij een wandel- of fietsgroep aan te sluiten of ze konden met elkaar gaan jeu de boulen. De toevoeging van meisjesvoetbal vindt Van den Heuvel nog altijd een mooi voorbeeld van de opbrengst van Sportdorp Sint Philipsland. “De meisjes hadden het gevoel dat ze niet zoveel sportkeuze hadden. Zij vroegen echt om meisjesvoetbal. Ik vind het mooi dat je op basis van zo’n concrete vraag, iets nieuws kan creëren.”
Bij het opzetten van het aanbod schakelde Van den Heuvel ook hulp van buiten het dorp in. “Voor het nieuwe aanbod hadden we wel vrijwilligers en leiding, maar we wilden niet voor alles een nieuwe vereniging starten met een bijbehorend bestuur. Daarom hadden we verenigingen uit andere dorpen gevraagd of ze een groep in Sint Philipsland wilden opzetten. Op die manier konden we aansluiten bij wat qua administratie en kennis al aanwezig was bij die clubs van buiten.” Een gymvereniging uit Sint Annaland begon bijvoorbeeld een groep voor kleutergym en body & balance in Sint Philipsland. Ook een badmintonvereniging uit Tholen sprong op dezelfde manier in een gat. Die ‘satellietclubs’ verkleinden weer de afstand tot het sportaanbod in Sint Philipsland.
Trots op resultaten
Behalve het nieuwe aanbod leverde Sportdorp Sint Philipsland ook een vollere agenda met activiteiten op. De verschillende verenigingen organiseerden samen wandeltochten, een watersportdag, een beachvolleybaltoernooi en de Dag voor Onbeperkt Sporten voor sporters met een beperking. Terugkijkend kan Van den Heuvel stellen dat de interventie letterlijk een impuls aan het dorp gaf. “De resultaten logen er ook niet om”, zegt ze trots. “Op basis van een nulmeting en een eindmeting konden we zien dat 15% van de inactieve inwoners en ongeorganiseerde sporters actief is geworden of is gaan sporten in georganiseerd verband. Ook is 15% van de actieve inwoners meer actief geworden of vaker gaan sporten. De deelnemende sportverenigingen kregen gemiddeld 15% meer leden.”
Van den Heuvel ziet dat het Sportdorp echt iets teweeg heeft gebracht. “Ik ben echt trots op dat de mensen in Sint Philipsland mee zijn gaan doen. Ze zien in dat als ze niet meedoen, dat al die mooie initiatieven ook weer verdwijnen. Ze willen het ook voor elkaar doen. En dat is wel heel erg mooi om te zien.” Het project liep van 2014 tot 2016. Daarna bleef Van den Heuvel vanuit haar rol als buurtsportcoach nog betrokken om de initiatieven in stand te houden. Inmiddels is haar rol als ‘sportdorpcoach’ overgenomen door Vera Havermans. Zij adviseert met Joost Hopmans van SportZeeland de stuurgroep.
Voorbeeld voor samenwerking
Van den Heuvel werkt nu als beleidsmedewerker sociaal domein bij de gemeente Tholen. “Onze gemeente bestaat uit negen kernen. Sint Philipsland geldt door het Sportdorp wel als het voorbeeld voor andere kernen op het gebied van samenwerken. We zijn ook al met drie andere kernen bezig om daar het Sportdorp op te zetten. We noemen het daar nu Vitale Kernen, want we willen ook cultuurverenigingen bij het dorp betrekken.”
Succesfactoren van dit praktijkvoorbeeld
- Ga vraaggericht te werk: vraag met een enquête naar de wensen en behoeften van de inwoners op gebied van sport en bewegen.
- Zet een stuurgroep op, met daarin niet alleen sport maar ook andere partners
- Zorg voor een open houding bij bestaande verenigingen: door het verder kijken dan je eigen grenzen binnen de vereniging help je elkaar verder en heb je de mogelijkheid om een breed pakket aan sportaanbod te creëren.
Meer praktijkverhalen
Geïnspireerd geraakt door dit verhaal? Lees op sportakkoord.nl meer inspirerende praktijkverhalen over verschillende andere thema’s, zoals jeugdsport, vitale clubs en sociale veiligheid.
