Alles over sport logo

Praktijkvoorbeeld sport en corona: King of the Court

In september 2020 vond King of the Court plaats in Utrecht. Dit unieke beachvolleybaltoernooi was het eerste sportevenement in Nederland sinds de uitbraak van het coronavirus. Wilco Nijland, directeur van sportevenementenbureau Sportworx en bedenker van het concept King of the Court, bewandelde het nog onbekende pad van richtlijnen, protocollen en spelersbubbels. Dat deed hij met succes, blijkt uit onderzoek van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN).

Het idee voor King of the Court ontstond begin 2017. “Beachvolleybal is hartstikke leuk, maar het spel ligt vaak stil”, legt Nijland uit. “Bij King of the Court heb je op het veld een winnaarskant en een uitdagerskant. Als het team aan de winnaarskant wint, krijgen zij een punt. Als het team aan de uitdagerskant wint, dan moet het team aan de winnaarskant plaatsmaken en weer achterin de rij aansluiten. Voor die wissel hebben teams acht seconden de tijd, dus de rally’s zijn heel snel achter elkaar.”

Grootse plannen

Na een succesvol testevenement in 2017 lagen er voor dit jaar grootse plannen klaar. Onder andere Dubai en Rome zouden als speelsteden fungeren en de organisatie stond al stevig in de steigers. “Maar toen kwam het coronavirus en bleef alleen Utrecht over. Uiteindelijk pakte het voor ons goed uit, maar het evenement heeft wel wat voeten in de aarde gehad.”

Blauwdruk voor de Nederlandse sportwereld

Als eerste sportevenement in Nederland dat het coronavirus trotseerde, werkte King of the Court samen met NOC*NSF en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. “We waren echt aan het pionieren. Hoe zorgen we ervoor dat de bezoekers zich aan de richtlijnen houden? Wat doen we als een speler tijdens het evenement positief test? We konden nergens afkijken, dus we schreven een nieuw coronaprotocol en moesten op zoek naar een partij die alle coronatesten wilde afnemen. We maakten eigenlijk een soort blauwdruk voor de Nederlandse sportwereld.”

Skyboxen en kuchschermen

Op het Jaarbeursplein in Utrecht werd speciaal voor het evenement een stadion gebouwd, volledig bestaand uit skyboxen. Er was plaats voor ruim 450 mensen. “We hadden vier verdiepingen en iets meer dan tachtig skyboxen”, licht Nijland toe. “Elke skybox bood plek aan vier, zes of tien mensen, zodat je met een huishouden in één skybox kon. Alle skyboxen waren van elkaar gescheiden door zijwanden. Als mensen niet uit hetzelfde huishouden kwamen maar wel in dezelfde skybox zaten, stonden er kuchschermen tussen hen in.

Met een huishouden in één skybox

Eten, drinken en merchandise kon je allemaal bestellen via een app, waardoor je de skybox alleen voor een toiletbezoek moest verlaten. We hanteerden looproutes richting elke hoek van het stadion en iedere verdieping had een eigen in- en uitgang, waardoor mensen zo min mogelijk met elkaar in contact kwamen. Bezoekers begrepen dat het alleen op deze manier mogelijk was, maar kregen door de skyboxen en de service wel echt een soort VIP-gevoel.”

Miljoenen kijkers

“Dat heeft onze ogen wel geopend”, vervolgt Nijland. “Mensen komen niet alleen voor een sportevenement, maar voor een avondje uit. Ze waren ook bereid om te betalen, want er waren al lang geen evenementen meer geweest. Je kon tickets kopen voor één sessie, bestaande uit een dameswedstrijd, een optreden van een artiest en vervolgens een herenwedstrijd. Je werd dus tweeënhalf uur lang volle bak geëntertaind. Die sessies zijn in liefst 135 landen op tv uitgezonden. Via die weg keken er ook nog eens miljoenen mensen.”

Testen en temperatuurmetingen

Niet alleen de bezoekers moesten zich houden aan de coronamaatregelen, ook voor de sporters golden strikte richtlijnen. “Uiteindelijk konden we tien dagen voor het evenement regelen dat spelers uit ‘oranje’ landen naar Nederland mochten komen, mits ze afreisden met een negatieve coronatest op zak. Vier dagen voor het evenement kregen we zelfs toestemming om ook topspelers uit rode landen als Amerika, Brazilië en Qatar te laten afreizen. Voordat zij op het vliegtuig stapten, moesten ze een negatieve coronatest van maximaal 72 uur oud laten zien. Bij aankomst werden ze direct nog een keer getest. Als deze test ook negatief was, traden ze toe tot de spelersbubbel. Vanaf dan mochten ze alleen nog in het hotel komen en bij het terrein van King of the Court, waar een aparte spelersruimte was. Vervolgens deden we tijdens het toernooi twee temperatuurmetingen per dag, bij de spelers én bij de scheidsrechters. Ook lieten we alle spelers na twee dagen nog eens testen.”

Na testen toegang tot de ‘spelersbubbel’

Ondanks de negatieve testen die alle spelers vóór vertrek naar Nederland lieten zien, testten twee van hen bij aankomst in Nederland ineens weer positief. Een dag voor aanvang van het toernooi liet de internationale volleybalbond weten dat het tweetal niet mee mocht doen. “Zij hadden drie en zes weken eerder corona opgelopen, maar waren hersteld en negatief getest”, vertelt Nijland. “Blijkbaar kunnen spelers tot drie maanden later nog positief testen, omdat er antilichamen in je bloed blijven zitten. Er was geen bewijs dat de twee spelers niemand anders konden besmetten, waardoor ze niet mee mochten doen. Ze waren wel al toegetreden tot de spelersbubbel, dus dat was even spannend. Gelukkig waren er verder nul besmettingen tijdens het toernooi.”

Onderzoek naar waardering

Dat King of the Court een groot succes was, beaamt ook Bertrik Berfelo. Als onderzoeker bij het Sports Economics Research Centre (SERC) van de HAN onderzocht hij de economische impact van het evenement op de gemeente Utrecht. “Er waren in totaal 4.300 bezoekers. Zij waren er gemiddeld iets meer dan één dag, waardoor we spreken van 3.600 unieke bezoekers. Ruim 2.800 van hen gaf aan dat zij speciaal voor King of the Court naar Utrecht waren gekomen. Zij waren uiteindelijk ook heel positief: 96 procent van de ondervraagden was tevreden tot zeer tevreden over de gastvrijheid van het evenement en ook 96 procent vond de genomen coronamaatregelen precies goed. King of the Court kreeg uiteindelijk een 8,9 als gemiddeld rapportcijfer. Daar mag de organisatie heel tevreden mee zijn.”

Economische impact

“Ook vroegen we de bezoekers naar hun bezorgdheid in deze tijden”, vervolgt Berfelo. “Iets meer dan de helft zei bezorgd te zijn om de gezondheid van hun familieleden. Slechts 18 procent gaf aan dat ze bezorgd waren om hun eigen gezondheid, terwijl het landelijke gemiddelde op 36 procent ligt. Dat is een interessant verschil, waarbij kan meespelen dat de bezoekers allemaal jong en gezond waren. De gemiddelde leeftijd was 39 jaar, terwijl 20 procent van de bezoekers jonger was dan 25 jaar en 28 procent tussen de 26 en 35 jaar oud was. Bijna de helft van de bezoekers was dus jonger dan 35 jaar. Ook waren ze vrij sportief: liefst 86 procent gaf aan ervaring te hebben met volleybal, waarvan 39 procent zelfs vaker dan één keer per week volleybalt.”

Additionele bestedingen in gemeente Utrecht

“Uiteindelijk zien we dat het evenement een positieve economische impact had op Utrecht”, besluit Berfelo. “Het zorgde ervoor dat bezoekers meer additionele bestedingen deden in de gemeente. Het is mooi om te zien dat sportevenementen in deze tijd tóch voor een positief economisch effect kunnen zorgen, ondanks de vele maatregelen en het feit dat er minder mogelijkheden zijn dan in het verleden.”

Gladiatorpitch

Nijland kijkt dan ook met een goed gevoel terug op de corona-uitvoering van King of the Court. Er is geen winst gemaakt, maar ook geen verlies. Wél leidde deze editie tot de grote doorbraak van het evenement. “Wereldwijd liggen er meer dan vijftien concrete aanbiedingen van steden die het willen hebben, maar ook vanuit veel andere sportdisciplines krijgen we samenwerkingsverzoeken. Het ontwerp van het stadion nemen we in ieder geval mee, ondanks de relatief kleine capaciteit. Het was nu een soort gladiatorpitch, een echte arena waarin de spelers speelden. Dat gaf een geweldige sfeer.”

Voor de volgende editie hoeft Nijland niet meer te pionieren. Het belangrijkste is om continu op de hoogte te zijn van de laatste ontwikkelingen rondom corona, zo leerde hij. “Dan ben je het virus altijd een stapje voor en kun je aan je aangepaste concept blijven werken. Wij liepen nooit achter de feiten aan, omdat we altijd met de juiste instanties contact hadden en goed samenwerkten met alle betrokken partijen. Van de stadionbouwer tot de tv-crew: iedereen wilde laten zien dat we, ondanks deze rare tijden, een topevenement konden neerzetten. Dat zorgde voor een heel positieve sfeer. Je moet kritisch blijven, maar ook zeker kijken naar wat er allemaal mogelijk is. En dat is heel veel.”


Artikelen uitgelicht


Beleid
Sport en corona
Sportaanbieders
professional
praktijkvoorbeeld
beleidsontwikkelingen, sportevenementen