Sportvereniging MHCL bespaart met zonnepanelen en led

Mixed Hockey Club Leeuwarden kreeg in 2014 nieuwe sportvelden om het stijgende aantal leden, vooral jeugd, goede faciliteiten te kunnen bieden. Drie nieuwe semi-watervelden en een zand ingestrooid veld. En daarbij natuurlijk de nodige verlichting, vertelt bestuurslid Wijtze Bakker. “Door het groeiende aantal leden steeg ook het aantal trainingsuren en dus gingen alle lampen vaker aan. Het bestuur was net aangetreden en we wilden kijken hoe we de stijgende kosten het hoofd konden bieden. Andere opties waren een hogere contributie of meer sponsoren zoeken, maar parallel aan alle ontwikkelingen liep het enthousiasme van een van onze leden, Jan van der Wal, om voor MHCL het stroomverbruik naar beneden te brengen. Hij was thuis bezig met duurzaamheid en zag ook voor de vereniging mogelijkheden. Hij dacht: misschien kunnen we wel zonnepanelen op het dak plaatsen. Dat vonden we als bestuur een goed idee en daarom hebben we hem gevraagd of hij dat voor ons wilde uitzoeken. Wat de mogelijkheden zijn, de valkuilen, wat het oplevert en of er een subsidieregeling voor sportverenigingen is.”

Kwaliteit en garanties

Van der Wal verdiepte zich in de materie en hield het bestuur op de hoogte van zijn bevindingen. Zo leek het aanvankelijk erop dat er geen subsidies gericht op duurzaamheid waren voor sportverenigingen. Daar kwam in 2016 verandering in. Bakker: “Per 1 januari 2016 kwam er subsidie beschikbaar voor het verduurzamen van sportaccommodaties. Met deze subsidie zouden we dertig procent van de materiaalkosten terug kunnen krijgen. Dus wél de kosten van de zonnepanelen, ledlampen of het isolatiemateriaal, maar niet de kosten van bijvoorbeeld de installatie.”

“Duurzame plannen moet je wel kunnen financieren”

Het plaatsen van zonnepanelen bleek de meest directe besparing op de energierekening op te leveren. Dit plan is vervolgens uitgewerkt. “Wat gaat het kosten, hoe kunnen we dat financieren en wat levert het op, dat wilden we weten.” Vervolgens werden de plannen gepresenteerd op de Algemene Ledenvergadering van MHCL. De leden waren unaniem in hun oordeel: vóór zonnepanelen. Bakker: “Duurzaamheid is meer dan een sympathiek idee. Het zal in de nabije toekomst wel moeten vanwege het klimaat en om niet afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen. Iedereen wil er wel wat aan doen, maar je moet je plannen wel kunnen financieren. En je wilt kwaliteit. Er is een wildgroei van bedrijven die zonnepanelen aanbieden, en op allerlei manieren zoals in de vorm van leaseconstructies. Maar hoe zit het met de garanties?

Veel vragen, eerlijk antwoord

Als sportvereniging wil je zeker zijn van de juistheid van keuzes die je maakt voor de lange termijn, stelt Bakker. “Dus alle voors en tegens hebben we uitgezocht. Er komt veel kijken bij het plaatsen van zonnepanelen. We hadden vragen over het rendement, de benodigde apparatuur, de levensduur, de plaatsing… We wilden een goed en eerlijk advies. We hebben vier offertes aangevraagd en uiteindelijk gekozen voor de ITBB-groep, hoewel die niet de goedkoopste was. ITBB is al onze sponsor en doet al het onderhoud van onze installaties, bovendien leek het ons ook de meest betrouwbare partij.”

De accommodatie van MHCL bleek heel gunstig te liggen voor de zon. Door het schuine dak is de positie optimaal voor zonnepanelen. De gemeente Leeuwarden bevordert duurzaamheid bij sportverenigingen en had, als mede-eigenaar van het gebouw, geen enkel bezwaar tegen de plaatsing.

Snel aan het werk

Wat MHCL betreft kon het echte werk snel beginnen, vertelt Bakker. “Dankzij het uitzoekwerk van Jan van der Wal is het zover gekomen. Een plan van aanpak hebben we niet nodig gehad. Als je de belangrijkste keuzes eenmaal gemaakt hebt, en de offertes hebt aangevraagd, kun je een aanbieder kiezen. De rest kun je dan overlaten aan de leverancier van de panelen. Tussen de berekeningen van de verschillende aanbieders – rendement, aantal panelen en hoe zwaar die mogen zijn – zat overigens niet zo veel verschil.”

De zonnepanelen kostten de vereniging € 17.000. Daarvan komt € 4.500 terug in de vorm van subsidie. € 12.500 heeft MHCL zelf geïnvesteerd. De verwachting is dat de vereniging 30 procent bespaart op de elektriciteitrekening.

In juli 2016 zijn de zonnepanelen op het dak geplaatst. “Dat had wat ons betreft al voor de zomer gemogen, maar de subsidieaanvraag verliep langzamer dan we hadden gehoopt. De overheid had een paar miljoen euro beschikbaar en er kwamen heel veel aanvragen binnen. Daardoor duurde de verwerking langer. Omdat onze leden de voorwaarde hadden gesteld dat we die 30 procent subsidie op materiaalkosten zouden krijgen, moesten we daar op wachten. De aanvraag heeft vijf maanden geduurd. Na de toezegging was het snel geregeld en zo konden de panelen nog in de zomer worden geplaatst. Nu moeten we alleen nog het ‘bewijs’ leveren dat ze inderdaad zijn geplaatst. Daarvoor moeten we de factuur en enkele foto’s opsturen.”

En dan plan B: ledverlichting

Het bleef in Leeuwarden niet bij zonnepanelen alleen. Ook alle verlichting binnen en buiten het gebouw is vervangen door leds. Kleedkamers, gangen, kantine, de buitenverlichting die 365 dagen per jaar ’s nachts brandt om inbraken tegen te gaan, alles behalve de veldverlichting. “Deze uitgave is betaald uit de algemene reserves van MHCL. Het gaat om een betrekkelijk kleine investering die zich snel terugverdient. We besparen daarmee € 650 per jaar. Dit verdienen we in twee jaar terug. De ledverlichting viel door de lage kosten onder de gewone begroting. Daarvoor heb je geen toestemming nodig van de ALV.”

Niet dat de leden erop tegen zouden zijn, denkt Bakker. “We merken dat veel leden duurzaamheid belangrijk vinden. En ze weten dat ons stroomverbruik erg hoog is. Ledverlichting is een flinke kostenbesparing. Bovendien levert geld bij de bank niets op, dus deze beslissing was snel genomen.”

De veldverlichting – dat zijn lampen van 2.000 watt per stuk – vervangen door ledlampen, dat zou te duur worden vertelt Bakker. “Deze investering zou minstens € 100.000 zijn en een terugverdientijd hebben van minimaal 35 jaar. Daar hebben we niet voor gekozen.”

Offertes aanvragen loont

Hoewel de ledverlichting in en om het clubgebouw al is geplaatst, is het te vroeg om de besparingen te noemen. De donkere maanden moeten nog komen. “We hebben twee partijen om een offerte gevraagd en een schatting van de besparing. Beide hebben ze de situatie beoordeeld en ze kwamen nagenoeg met dezelfde getallen. De offertes waren wel verschillend – het loont dus om meerdere offertes aan te vragen. Alle spotjes en andere makkelijk te vervangen verlichting hebben we zelf vervangen. De tl-buizen in de gangen, de kleedkamers, de douches en de buitenverlichting hebben we laten plaatsen.”

Media-aandacht zoeken

MHCL heeft geen media-offensief opgezet over de plaatsing van zonnepanelen en ledverlichting. Het hockeyseizoen was net afgelopen, waarschijnlijk wordt er na de zomer wel aandacht aan besteed. “Aan het begin van het nieuwe seizoen. Op de website, en wellicht in de lokale krant. We zijn de enige sportvereniging in Leeuwarden met zonnepanelen op het dak, dus dat mag best in de krant denk ik.”

De club heeft het geluk gehad dat één van de leden zich voor duurzaamheid in wilde zetten, beseft Bakker. “Het is veel uitzoekwerk en dan heb je iemand nodig die dat wil doen. En vervolgens een groepje dat er vol voor wil gaan om alles gerealiseerd te krijgen. Als je dat niet hebt wordt het een veel lastiger verhaal, denk ik.”

Metingen online

Nu de belangrijkste stappen naar duurzaamheid zijn gezet, zou de hockeyclub graag een digitale meter hebben om de energiebesparing voor iedereen zichtbaar te maken. “Maar dat is helaas een apparaat van € 1.300; daarmee zou een deel van de besparing alweer uitgegeven zijn. Het is niet gelukt om de meter gesponsord te krijgen. We gaan nu kijken of we een kleinere meter kunnen plaatsen zodat we de gegevens over besparingen op onze website kunnen laten zien aan de leden.” 2017 komt er aan, nieuwe ronde nieuwe kansen voor MHCL. “In 2017 start een nieuwe subsidieronde en we gaan kijken of we zonnepanelen op de andere kant van het dak kunnen plaatsen. Dat zou heel mooi zijn. Maar tot nu toe hebben we alles gedaan wat kunnen doen. En dat binnen de beperkte mogelijkheden die we hebben.”

Voor meer informatie over duurzame sportaccommodaties kun je contact opnemen met Karin van der Maat (karin.vandermaat@kenniscentrumsportenbewegen.nl).