Remco Pielstroom is directeur van De Thermen2 en initiatiefnemer van het winterzwemmen. “Wij hebben op vrijdag 22 januari het buitenzwembad geopend. Dat vergde natuurlijk voorbereiding en in alle eerlijkheid hebben we in eerste instantie even getwijfeld of we de stap wilden zetten. We zagen het succes van het De Mirandabad, maar realiseerden ons ook dat bijvoorbeeld de temperatuur van het buitenwater van 6 naar 21 graden zou moeten en dat we dan voor een langere periode open moeten blijven.”
Hand-in-handtraject
Na de persconferentie van premier Mark Rutte in januari zocht Pielstroom contact met de burgemeester. Meteen daarna werd begonnen met het maken van een buitenbadprotocol. Stefan Alberts is beleidsambtenaar bij de gemeente Alphen aan den Rijn en was niet verrast over het idee van Pielstroom. “Ik zag het initiatief in Amsterdam voorbijkomen en dacht al dat het niet lang kon duren voordat Remco zou bellen. En inderdaad, twee dagen later hing hij aan de lijn”, zegt Alberts. “Hij had een goed doordacht plan, inclusief looproutes.” Pielstroom is op zijn beurt vol lof over de medewerking. “Het is fantastisch hoe de gemeente vanaf het eerste moment heeft meegewerkt. Zo werd het echt een hand-in-handtraject.”
Waar zwemmen?
Benieuwd welke buitenbaden geopend zijn tijdens de lockdown 2020-2021? De website https://lezenoverzwemmen.nl/lockdownzwemmen/ biedt een mooi overzicht.
Maatschappelijk belang
Alberts vindt het logisch dat de gemeente medewerking verleent. “Bewegen zou naar ons idee een onderdeel van de oplossing in deze crisis moeten zijn”, zegt hij. “Dit initiatief past volledig bij de wijze hoe wij naar de exploitatie van De Thermen2 kijken: in dienst van de inwoners en met een maatschappelijk belang. Nadat Remco contact legde, heb ik intern gepolst hoe groot het draagvlak was. Niet veel later heeft De Thermen2 het definitieve plan ingediend. Dat is getoetst aan de geldende voorwaarden, zoals altijd. Daarna heeft het Team Bevolkingszorg de casus bekeken en beoordeeld en volgde een bestuurlijke toets van het college.”
“Het scheelde ook dat wij deze exploitant als een verstandige partij kennen”, zegt Alberts. “De lichten konden snel op groen. En natuurlijk wordt er elke dag voorzichtigheid in acht genomen, maar we zijn ook blij dat we kunnen kijken wat er in deze bijzondere crisis wel kan. Ik wil dan onderstrepen dat we sport en bewegen vanuit Alphen aan den Rijn extreem belangrijk vinden voor ieders welzijn. Daar past winterzwemmen bij.”
Remco Pielstroom, wat kwam er vanaf het begin op jullie af?
“Wij moesten onze automatisering wat aanpassen, maar die werkte vanaf het begin direct goed.Wethouder Gert-Jan Schotanus dook als eerste het buitenbad in tijdens de officiële opening, waar ook lokale pers bij aanwezig was. Zelf hebben we via social media laten weten dat we zouden opengaan en zijn mensen opgewarmd om langs te komen. In de eerste week waren we twee dagdelen open, van 07.00 tot 10.00 uur en van 16.00 tot 19.00 uur. Maar na Amsterdam en Den Helder waren wij het derde buitenbad in Nederland dat openging, dus hadden we snel wachttijden. Al snel hebben we onze openingstijden verruimd. De gekte van het begin is er vanaf, al blijven de mensen komen.”
Kun je wat meer vertellen over de omstandigheden?
“We hebben met dranghekken een goede routing gemaakt, zodat duidelijk is hoe de mensen moet lopen. Per uur is er plek voor maximaal dertig zwemmers, waarvan ze 50 minuten in het water mogen liggen. In de andere tien minuten kunnen ze zich omkleden en afdrogen, daarvoor hebben we een open tent neergezet. Na afloop kunnen ze koffie, thee of chocomel op de weg naar buiten als takeaway meenemen. Daarin variëren we als het kan. Zo gaven we op Valentijnsdag een bloemetje mee en hadden we toen het vroor een kopje snert klaarstaan.”
In welke behoefte voorziet het winterzwemmen?
“We hebben onze doelgroep de afgelopen maand zien veranderen. Zo zien we veel triatleten die in vorm willen blijven, maar ook verenigingen die hun jeugdleden wat willen bieden. Dat brengt leven in de brouwerij en leverde zeker in de dagen dat er sneeuw lag heel mooie plaatjes op. Maar het is ook fantastisch dat onze bestaande doelgroep zo kan blijven zwemmen. Dat is echt van maatschappelijke waarde in deze crisistijd. Wij faciliteren dat iedereen die wil ondanks de beperkingen kan blijven bewegen.
“We hebben mensen uit het hele land ontvangen, van Enkhuizen tot Den Haag en Gouda. Inmiddels zijn in heel Nederland twintig buitenzwembaden open, dus ons verzorgingsgebied is kleiner geworden. Maar de mensen zijn nog steeds blij met de geboden faciliteiten, we ontvangen nu nog complimenten. Een voordeel is dat collega’s van De Thermen2 elkaar weer zien elkaar. De binding is fijn. Ze kunnen buiten en op afstand een praatje maken met elkaar. Daar had ik vooraf niet bij stilgestaan. Eerst werkten ze in diensten van zes uur, bij koud weer was dat drie uur. Dat deed niets af aan het contact. We organiseerden ook online een pubquiz en een bingo met het personeel, maar dit is veel leuker.”
Wegen de baten op tegen de kosten?
“Met het opstoken van het bad hebben we niet meer gas verbruikt dan andere jaren, omdat we de temperatuur van het binnenbad konden laten zakken en niet op peil hoeven houden. In kosten zijn we hetzelfde kwijt. In het binnenbad is de entreeprijs € 5,70, voor een uurtje in het buitenbad ligt dat bedrag maar dertig cent hoger. De meerprijs is inclusief koffie en thee.”
Wat kan er beter?
“We evalueren dagelijks en er zijn geen heel grote dingen die we anders hadden kunnen doen, is vaak de conclusie. Eén keer kregen we te maken met iemand die last had van onderkoelingsverschijnselen. Die is direct naar binnen gebracht. Over zulke gevallen moet je goed nadenken, mocht het nog een keer gebeuren. Daarom hebben we extra maatregelen getroffen.”
Hebben jullie al nagedacht over de tijd na corona?
“In andere jaren en onder meer normale omstandigheden ging het buitenbad op 1 mei open. Vooralsnog is niet duidelijk of wij dit jaar tot die tijd open blijven. Dat zal vooral afhangen of en wanneer de binnenzwembaden weer open mogen. De routekaart naar het nieuwe normaal is nog niet duidelijk. Als er weer binnen mag worden gezwommen, zullen mensen dat ook doen. En om het buitenbad dan draaiende te houden, zullen we meer personeel moeten inzetten en extra stookkosten maken. Ik verwacht dan in ieder geval niet dat we hele dagen open kunnen zijn en dan worden het al gauw dure uurtjes. Om die reden denk ik niet dat het financieel haalbaar zal zijn om dit ook in de toekomst te blijven doen.”
