Alles over sport logo

Onderzoeksprogramma Sport en Bewegen

Het onderzoeksprogramma Sport en Bewegen van ZonMW bevat twaalf projecten, welke passen binnen de thema’s van de Kennisagenda Sport en Bewegen en zich richten op beter presteren, een leven lang bewegen en de waarde(n) van sport.

Vier van de twaalf gehonoreerde projecten werden aangevraagd in de subsidieronde 2017. Deze onderzoeken worden uitgevoerd door samenwerkingsverbanden bestaande uit in ieder geval hbo, wo en sportorganisaties. Binnen de samenwerkingsverbanden zijn verschillende disciplines aangesloten, waaronder data science. In de tweede subsidieronde van het Onderzoeksprogramma Sport en Bewegen zijn acht projecten gehonoreerd. Hieronder lees je een samenvatting van de vier projecten uit de subsidieronde van 2017, en een korte toelichting over de projecten die in de tweede subsidieronde goedgekeurd werden.

Kids First, towards a pedagogical sport climate

Jeugdsport draagt bij aan een aantal positieve aspecten, zoals zelfvertrouwen. Helaas komt bijvoorbeeld ook pesten of intimidatie op sportverenigingen voor. Om de waarde van jeugdsport te vergroten en probleemgedrag te verminderen, moet er een pedagogisch klimaat gecreëerd worden. Een pedagogisch sportklimaat zet het kind centraal en focust op plezier, positieve coaching en sociale veiligheid. De vraag is hoe sportverenigingen een pedagogisch sportklimaat tot stand kunnen brengen.

Het doel van dit onderzoek is het ontwerpen en invoeren van een hulpkader om een pedagogisch sportklimaat op clubniveau te realiseren. Het project wordt uitgevoerd bij acht voetbal- en hockeyverenigingen in vier gemeenten (Zwolle, Arnhem, Utrecht en Rotterdam) met sporters tussen de 12 en 15 jaar. Het vernieuwende van dit project is dat standaard manieren van informatieverzameling zoals vragenlijsten gecombineerd worden met nieuwe manieren, zoals bewegingssensoren en social media. Het onderzoek wordt uitgevoerd door hogeschool Windesheim (Zwolle), in samenwerking met Hanzehogeschool Groningen, Haagse Hogeschool, Universiteit van Amsterdam, Universiteit Leiden, Mulier Instituut, Kennispraktijk, NOC*NSF, KNHB en KNVB.

PIE=M

PIE=M staat voor Physicians Implement Exercise is Medicine (artsen voeren beweging als medicijn in). Een inactieve leefstijl vergroot de kans op het optreden en verergeren van heel veel chronische ziekten: daarvoor is ruim voldoende wetenschappelijk bewijs beschikbaar. Verrassend genoeg wordt met dat gegeven nog maar heel weinig gedaan in de spreekkamer van de dokter: beweging als medicijn heeft nog geen plek in de algemene routine van de ziekenhuiszorg. Dit project onderzoekt waarom beweging als medicijn nog niet ingevoerd wordt en waar artsen daarbij tegenaan lopen.

Het doel van het project is vervolgens het ontwikkelen van een tool die op basis van big data een gepersonaliseerd beweegadvies genereert, waarmee het toepassen van beweging als medicijn makkelijker wordt en meer in de praktijk wordt gebracht. Het onderzoek wordt uitgevoerd door en bij twee ziekenhuizen, UMCG (Groningen) en VUmc (Amsterdam), in samenwerking met een groot netwerk van partners: de Hanzehogeschool Groningen, het Huis voor de Sport Groningen, de gemeente Groningen, het Amsterdam Institute of Sport Science, het Amsterdam Public Health Institute, Lifelines en het Kenniscentrum Sport.

Thermo Tokyo: Beat the Heat

In de zomer van 2020 vinden de Olympische en Paralympische Spelen in Tokyo plaats. De temperatuur ligt dan boven de 30°C en de luchtvochtigheid is hoog. Deze omstandigheden zorgen voor verminderde sportprestaties en potentiële gezondheidsproblemen.

Het doel van dit project is het minimaliseren van prestatieverlies en zorgen dat topsporters op een veilige manier maximaal kunnen presteren in een warm en vochtig Tokyo. Om dit te bereiken wordt een persoonlijk hitte-profiel van iedere sporter opgesteld. Hierdoor is het mogelijk gepersonaliseerde koelstrategieën en warmteacclimatie toe te passen. De uitkomsten van dit onderzoek zijn niet alleen van belang voor topsporters, maar bijvoorbeeld ook voor militairen. Het onderzoek wordt uitgevoerd door het Radboudumc, in samenwerking met onder andere de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Vrije Universiteit, Technische Universiteit Delft en NOC*NSF.

Smart Sports Exercises

In dit project worden nieuwe vormen van zaaltraining geïntroduceerd. Dit wordt gedaan in een ‘slimme sporthal’. Zo heeft het speelveld een interactieve vloer waarop beelden weergegeven kunnen worden. Daarnaast beschikt de vloer over onopvallende druksensoren. Een daarbij ontwikkeld trainingssysteem biedt op maat gemaakte, interactieve oefeningen. Het gedrag en de prestaties van de individuen en het team kunnen direct teruggegeven worden. De oefeningen kunnen daardoor gelijk aangepast worden.

De modellen worden verder ontwikkeld door herhaaldelijk versies van het systeem te evalueren. Dit wordt gedaan bij volleybalteams van verschillende niveaus, binnen de sport en het bewegingsonderwijs. Het onderzoek wordt uitgevoerd door Universiteit Twente in samenwerking met onder andere Hogeschool Windesheim Zwolle, Sportservice Veenendaal, InnoSportLab Sport en Beweeg! en LedGo.

Onderzoeksprogramma Sport 2018-2020

Ook in de periode 2018-2020 worden subsidies verstrekt aan onderzoeksprojecten op het gebied van Sport en Bewegen. VWS stelt daarvoor 5,1 miljoen euro beschikbaar. Samen met medefinanciers NOC*NSF, het Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek SIA en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, domein Exacte en Natuurwetenschappen (NWO/ENW) voert ZonMw dit programma in opdracht van VWS uit. Minimaal 6,5 miljoen euro is beschikbaar voor het nieuwe programma.

Acht projecten in een notendop

  • Engaging socially vulnerable adults through sports: A research to understand and increase the societal impact of sport, dat zich richt op de maatschappelijke waarde van sport voor kwetsbare groepen. In 4 living labs wordt met het aanbieden van sportprogramma’s eraan gewerkt dat deze mensen meer grip op hun leven krijgen.
    Project van Universiteit Wageningen
  • Calibrating Inclusive Sporting Encounters over het organiseren van sportactiviteiten voor sociaal kwetsbare groepen omdat hun deelname achterblijft bij andere groepen.
    Project van Universiteit Utrecht
  • Resilient athletes: A multidisciplinary personalized approach gaat over de veerkracht van sporters met als doel dat sporters de fysieke en mentale stressfactoren waar ze aan bloot staan aan kunnen.
    Project van Rijksuniversiteit Groningen
  • Een leven lang bewegen via eHealth; optimalisering van gebruik en effecten richt zich op het in beweging brengen van mensen die te weinig bewegen zoals chronisch zieken, laag opgeleide volwassenen en ouderen.
    Project van Open Universiteit Nederland
  • A smartphone based, titrated exercise solution for patients with Parkinson’s disease in daily life gaat mensen met de ziekte van Parkinson via apps en sensoren op een smartphone helpen om langdurig een actieve leefstijl te onderhouden.
    Project van Radboudmc
  • Tailored Injury Prevention in Adapted Sports over sportblessurepreventie op maat voor mensen met een beperking.
    Project van Amsterdam UMC
  • WheelPower: wheelchair sports and data science push it to the limit over hoe het vermogen van atleten in een rolstoel geoptimaliseerd kan worden om hun wedstrijdprestatie te verbeteren.
    Project van UMC Groningen
  • My Little Moves: Ideal 24-hour movement patterns in the early years werkt aan het in kaart brengen van het optimale beweegpatroon voor de groei en ontwikkeling van 0- tot 4-jarigen.
    Project van VU medisch centrum

Meer informatie


Thema

Onderwerpen

Artikelen uitgelicht


Beleid
professional
feiten en cijfers
beleidsontwikkelingen